سوال‌هایی درباره کم‌خوابی و موارد مرتبط با آن و همچنین درباره عوارض جانبی مصرف قرص‌های ضد افسردگی
دلایل کم‌خوابی/بی‌خوابی و راه های موثر درمان آن چیست؟
قبل از این که به دلایل اختلال خواب یا کم‌خوابی بپردازیم، باید بدانیم آیا واقعا چنین مشکلی داریم یا نه.
- آیا اختلال خواب دارم؟
اگر مدتی طولانی مرتبا دچار این علائم باشید، اختلال خواب دارید:
- بیدار ماندن تا دیر وقت و دشواری در خواب رفتن
- در طول شب چند بار بیدار شدن
- بیدار شدن صبح خیلی زود و ناتوانی در دوباره خوابیدن
- احساس خستگی شدید بعد از بیدار شدن
- با وجود خستگی، یک چرت کوتاه در طول روز دشوار باشد
- خسته و کج خلق بودن در طول روز و دشواری در تمرکز به دلیل خستگی
این علائم ممکن است در افراد ماه‌ها و حتی سال‌ها باقی بمانند.
- چند ساعت بخوابم و دلایل بی‌خوابی من چیست؟
به طور میانگین بزرگسالان به هفت تا نه ساعت، کودکان به نه تا سیزده ساعت و نوزادان و کودکان نوپا به دوازده تا هفده ساعت خواب نیاز دارند.
خستگی در طول روز ممکن است به دلیل خواب ناکافی باشدشایع ترین دلایل کم‌خوابی و بی‌خوابی عبارتند از:
- استرس، اضطراب و/ یا افسردگی
- سر و صدا
- وقتی جای خواب خیلی گرم یا خیلی سرد باشد
- تخت خواب ناراحت
- الکل، کافئین و یا نیکوتین
- مصرف تفریحی مواد مخدر مثل کوکائین و اکستازی
- بی‌خوابی ناشی مسافرت طولانی با هواپیما (جت‌لگ)
- شیفت شب
- چطور می‌توانم کم‌خوابی را خودم درمان کنم؟
کارهایی که باید انجام دهید:
- هر شب در وقت مشخصی به رختخواب بروید. فقط در صورتی که احساس خستگی کردید به رختخواب بروید.
- حداقل یک ساعت قبل از رفتن به رختخواب، کارهای آرامش‌بخش انجام دهید، مثلا حمام بکنید یا کتاب بخوانید.
- اتاق خواب حتما باید تاریک و آرام باشد. از پرده‌های ضخیم و چشم‌بند استفاده کنید.
- مرتب ورزش کنید
- تشک، بالش و روانداز و لباستان باید راحت باشند
کارهایی که نباید انجام دهید:
- کشیدن سیگار، نوشیدن قهوه، چای و الکل حداقل شش ساعت قبل از رفتن به رختخواب
- خوردن غذای سنگین در شب
- ورزش کردن حداقل چهار ساعت قبل از خواب
- تماشای تلویزیون یا صفحه نمایش (موبایل، تبلت، لپ‌تاپ) قبل از رفتن به رختخواب (نور شما را بیدار نگه می‌دارد)
- خواب کوتاه در طول روز
- رانندگی هنگام خواب‌آلودگی
- زودتر رفتن به رختخواب برای جبران کم‌خوابی شب گذشته، پایبند زمان مشخص باشید.
می‌توانید از قرص‌های خواب‌آور استفاده کنید اما این قرص‌ها عوارض جانبی دارند و ممکن است در طول روز خواب‌آلوده باشید. توصیه این است که اگر خوددرمانی موثر نبود حتما به پزشک مراجعه کنید و حتما با نظر پزشک داروی خواب مصرف کنید.
- آیا داروهای ضد افسردگی باعث کاهش میل جنسی می‌شوند؟
داروهای ضدافسردگی انواع مختلفی دارند اما در اینجا اختصاصا درباره پرمصرف‌ترین انواع آن یعنی مهارکننده‌های بازجذب انتخابی سروتونین ( SSRIs) و مهارکننده‌های بازجذب نورآدرنالین و سروتونین (SNRIs) صحیت می‌کنیم. این دسته از داروهای ضدافسردگی در کنار عوارضی مثل کج خلقی، اسهال یا یبوست، سردرد و کم‌خوابی، ممکن است باعث کاهش میل جنسی هم بشوند.
به تاخیر افتادن ارگاسم حین رابطه جنسی و اختلال نعوظ در مردان از دیگر عوارض مصرف این داروهاست.
معمولا این عوارض جانبی در ظرف چند هفته پس از مصرف دارو کم کم از بین می‌روند اما در مواردی ممکن است باقی بمانند.
دلایل دیگری هم ممکن است در کاهش میل جنسی دخیل باشند؛ نارضایتی، دعوا و رابطه پرتنش با شریک جنسی و مشکل جسمانی. در زنان ممکن است دلیل آن بارداری، زایمان و شیردهی باشد. بیماری‌های مزمن هم ممکن است باعث کاهش میل جنسی شوند. نوشیدن بیش از حد الکل برای مدت طولانی هم می‌تواند میل جنسی را کاهش دهد.
در نظر داشته باشید که این نوع داروهای ضدافسردگی خود ممکن است برای درمان مشکلات جنسی استفاده شوند، اگر علت آن افسردگی و اضطراب باشد و گاهی هم برای درمان انزال زودرس تجویز می‌شوند.
bbc
