اقتصاد ایالات متحده در سال گذشته سه و نیم درصد کوچک شد. این وضعیت بهتر از خیلی کشورهاست که در مواجهه با عوارض سنگین ناشی از همهگیری ویروس کرونا آسیب دیدهاند.
با این حال رشد اقتصاد آمریکا در سه ماهه آخر سال میلادی گذشته، ۲۰۲۰، که دور تازهای از شیوع ویروس کرونا رخ داد، رشد این اقتصاد کُند شده بود.
تولید اقتصادی در آمریکا در سه ماهه آخر ۲۰۲۰، به نرخ سالانه ۴ درصد رسید. این کُندتر از نرخی است که خیلی تحلیلگران انتظار داشتند، و همینطور خیلی پایینتر از بهبود اوضاع در سهماهه قبلی آن بود.
این میزان کوچکشدن اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۲۰ که بر اساس گزارش وزارت بازرگانی ایالات متحده است، شدیدترین کاهش از سال ۱۹۴۶ میلادی است؛ زمانی که آمریکا داشت از فضای جنگ جهانی دوم عبور میکرد.
در مقایسه با همین فصل در سال قبلش، ۲۰۱۹، تولید اقتصاد آمریکا دو و نیم درصد کاهش داشته است.
ولی این میزان کاهش به آن بدی نبوده که خیلی تحلیلگران در اواخر بهار و در اوج بحران کرونا نگرانش بودند. و علیرغم شمار فزاینده بیکاری و افزایش شدید در فقر، میزان آسیبی که اقتصاد آمریکا دیده، به بدی خیلی نقاط دیگر جهان نیست.
مثلا صندوق بینالمللی پول برآورد میکند که اقتصاد بریتانیا ۱۰ درصد کوچک شده باشد و همچنین کانادا، ژاپن و آلمان هم هرکدام بیش از ۵ درصد کوچک شدهاند.
چین تنها اقتصاد عمده جهان است که گزارش داده در سال گذشته رشد کرده است؛ با کمتر از دو و نیم درصد رشد تولید ناخالص داخلی.
پال آشوورت، تحلیلگر ارشد اقتصاد آمریکا در موسسه کاپیتالاکونومیکس، میگوید: “رشد اقتصادی آمریکا یک سال پیش هم دو و نیم درصد کاهش یافته بود. ولی باز هم این نشاندهنده سرعت بیشتر ترمیم اقتصاد آمریکاست در مقایسه با آن تصویر تاریکی که در میانه سال ۲۰۲۰ به نظر میرسید.”
به گفته او “با توزیع واکسن این احتمال مطرح شده که تا اواخر این سال میلادی به روند طبیعی برگردیم و همچنین با توجه به اینکه دولت جو بایدن قصد دارد کمکهای مالی بیشتری ارائه کند، فکر میکنیم رشد تولید ناخالص داخلی امسال به شش و نیم درصد هم برسد”.
تاثیر کمکهای مالی
در پی ارائه کمکهای مالی هنگفت چند تریلیون دلاری به خانوارها و کسبوکارها، اقتصاد آمریکا رو به ترمیم است.
جرومی پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا، روز چهارشنبه در سخنانی گفت که این کمکهای مالی تا کنون در کمک به کاهش بحران موثر بودهاند. ولی هشدار داد که این وضعیت بهبود همچنان میتواند از مشکلات توزیع واکسن و ظهور سویههای جدید از ویروس کرونا لطمه ببیند.
در سه ماهه آخر سال گذشته میلادی با جهش شمار موارد ابتلا به کرونا که به کاهش خرید مصرفکنندگان در رستورانها و دیگر فعالیتها منجر شد، اقتصاد آمریکا در مقایسه با سه ماهه قبلیاش یک درصد رشد کرد.
رئیس بانک مرکزی آمریکا در عین حال گفته که برخی تغییراتی که بر اثر این همهگیری رخ دادهاند، مانند افزایش استفاده از اتوماسیون و کار از راه دور، به این معنی خواهد بود که برخی مشاغل از بین رفته دیگر هرگز احیا نمیشوند.
به گفته آقای پاول، “ما خیلی با ترمیم کامل اقتصاد فاصله داریم. مهارکردن همهگیری، مهمترین و تنها سیاست مهم اقتصادی است که میتوانیم در پیش بگیریم”.
بیکاری
روز پنجشنبه وزارت کار آمریکا گزارش داد که حدود ۸۵۰ هزار نفر دیگر ظرف هفته گذشته برای دریافت کمکهای مالی بیکاری درخواست دادهاند. این رقم کمی از هفته قبلش کمتر است ولی همچنان بیش از رکوردهای قبل از شیوع ویروس کرونا ست.
این گزارش همچنین گفته است که بیش از ۱۸ میلیون نفر در هفته منتهی به ۹ ژانویه، نوعی از کمکهای مالی اختصاصیافته به افرادی که بیکار شدهاند را دریافت میکردهاند.
تیم کویینلن، اقتصاددان در بانک آمریکایی ولسفارگو، میگوید این آمارها نشان از یک “زمستان تاریک” دارد که خیلی از مقامات دربارهاش هشدار داده بودند.
او گفته است: “تا وقتی که توزیع واکسن به طور جدی سرعت بگیرد و تا زمانی که شیوع ویروس بهشدت محدود شود، انتظار نداریم که بازار کار به طور قابلتوجهی بهبود پیدا کند. زمان آن هم به طور ناامیدکنندهای نامعلوم است.”
جو بایدن، رئیسجمهور جدید آمریکا که یک هفته است کارش را آغاز کرد، پیشنهاد داده که یک تریلیون و ۹۰۰ میلیارد دلار دیگر کمک مالی ارائه شود که میلیونها دلار آن به تلاشها برای توزیع واکسن و همچنین بازگشایی مدرسهها و کمک به کسانی که بابت این ویروس بیکار شدهاند، اختصاص یابد.
با این حال طرح او، که به عنوان یک “پل” برای کمک به اقتصاد ایالات متحده تا زمان بازگشت زندگی به وضع طبیعی معرفی شده، با مقاومتهایی در کنگره آمریکا مواجه است؛ چه اینکه جمهوریخواهان گفتهاند تردید دارند نیازی به چنین حجمی از کمکهای مالی باشد و نگران هزینههای آن هستند.
bbc