در حالی که وزیر امور خارجه ایران اعلام کرده است که مذاکرات هستهای وین باید بر اساس یک ‘درک واقع بینانه’ از سر گرفته شود، آمریکا گفته است که در این خصوص با روسیه گفتگوی ‘سازندهای’ داشته است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، روز پنجشنبه (۹ سپتامبر) با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، درباره روند گفتگوهای متوقف شده وین برای احیای توافق هستهای (برجام) گفت که جمهوری اسلامی در حال بررسیهای لازم در این زمینه است،
به گزارش خبرگزاری فارس، آقای امیرعبداللهیان با تاکید بر پایبندی ایران به مذاکره به عنوان ابزار دیپلماسی افزود: متاسفانه آمریکاییها با تداوم تحریمهای غیرقانونی خود دچار یک سوء محاسبه شده اند و تصور می کنند که میتوانند از آن به عنوان اهرم مذاکراتی استفاده کنند.
آمریکا و آلمان چهارشنبه (۸ سپتامبر) خواهان آن شدند که ایران هر چه سریع تر به روند گفتگوها بازگردد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، هشدار داد که واشنگتن دارد به مقطعی نزدیک میشود که تلاش برای رسیدن به توافق هستهای با ایران را رها کند. هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان، هم گفت که تاخیری دو یا سه ماهه که ایران برای بازگشت به مذاکرات مطرح کرده خیلی طولانی است.
اما وزیر امور خارجه ایران گفت: طرفهای مذاکره باید با درکی واقع بینانه به وین بیایند و حقوق و منافع ملت ایران را مورد توجه جدی قرار بدهند و مذاکراتی از نظر ما قابل قبول است که نتیجه ملموسی در پی داشته باشد.
از طرف دیگر، ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، گفته است که رابرت مالی، نماینده ویژه در امور ایران، در مسکو با مقامات روسیه گفتگویی «خوب» و «سازنده» داشته است.
او در این خصوص جزییات اعلام نکرد.
مذاکرات هسته ای قدرت های بزرگ با ایران که بعد از به قدرت رسیدن جو بایدن در آمریکا در وین آغاز شد، از زمان پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری متوقف شده است.
آمریکا می گوید که پس از انتشار گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره گسترش فعالیتهای هستهای ایران زمان برای بازگشت به برجام از دست میرود.
بنا بر گزارش تازه آژانس، در پی تعلیق برخی بازرسیهای این نهاد از فعالیتهای هستهای ایران، وظایف نظارتیاش در این کشور “به طور جدی تضعیف شده است”.
آژانس روز سه شنبه (۷ سپتامبر) در یک گزارش محرمانه نوشت: “از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ فعالیتهای راستی آزمایی و نظارت آژانس در نتیجه تصمیم ایران مبنی بر توقف اجرای تعهدات مرتبط با توافق هستهای ۲۰۱۵ با قدرتهای جهانی، به طور جدی تضعیف شده است.”
گزارش آژانس تخمین می زند که ایران اکنون حدود ۲،۴۴۱ کیلوگرم اورانیوم غنی شده داشته باشد. آژانس گفت که از این میزان، ۸۴.۳ کیلو اورانیوم تا سقف ۲۰ درصد غنی شده است. همچنین ۱۰ کیلو تا ۶۰ درصد غنی شده است.
غنی سازی ۶۰ درصدی در ایران پس از آن آغاز شد که فروردین ماه امسال در تاسیاست اتمی نطنز انفجاری رخ داد که باعث آسیب به سانتریفیوژهای ایران شد. مقامهای ایرانی ابتدا خسارات وارد شده را گسترده خواندند اما سپس ابعاد آن را کوچک توصیف کردند.
گزارش آژانس محرمانه است و در آستانه جلسه شورای حکام آژانس در اختیار اعضای این شورا قرار گرفته است. نشست شورای حکام روز دوشنبه آینده کارش را آغاز خواهد کرد.
این شورا که نقش سیاستگذاری و رهبری آژانس را برعهده دارد، میتواند بار دیگر پرونده برنامه هستهای ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پنجشنبه در توییتی نوشت که از نظر او نیازی نیست شورای حکام آٰژانس به دلیل گزارش اخیر دبیرکل این نهاد، دست به اقدامی علیه ایران بزند.
هشدار اسرائیل
یاییر لپید، وزیر امور خارجه اسرائیل پنجشنبه در جریان سفر یک روزه به مسکو در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف، همتای روس خود، گفت که باید از دسترسی ایران به تسلیحات اتمی جلوگیری شود.
او هشدار داد که “شتاب ایران به سوی اسلحه اتمی مسالهای فقط برای اسرائیل نیست بلکه بحرانی برای تمامی جهان است” و افزود که اتمی شدن ایران به مسابقه تسلیحات اتمی در منطقه منجر خواهد شد.
آقای لاپید با توصیف “رژیم ایران” به عنوان “حامی درجه اول تروریسم در جهان” افزود: دنیا باید به هر بهایی مانع از دسترسی رژیم ایران به ظرفیت هستهای شود و اگر دنیا چنین نکند، اسرائیل حق اقدام را برای خود محفوظ میداند.
او با اشاره به گزارش اخیر آژانس، ایران را به “تخلف جدی، نیرنگ، فریبکاری و دروغ محض” متهم کرد.
اسرائیل به شدت با توافق هستهای با ایران مخالف است اما روسیه خواستار حفظ این توافق و لغو تحریمهای آمریکاست.
بنا بر گزارش ها، همزمان با حضور وزیر خارجه اسرائیل در مسکو، سرگئی ریابکوف، معاون وزارت خارجه روسیه مشغول مذاکره با راب مالی، نماینده دولت آمریکا در امور ایران بود.
ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران گفت که بازگشت به مذاکرات هستهای، در دستور کار دولت او قرار دارد، اما این مذاکرات نباید “تحت فشار” برگزار شود.
از زمان پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات، مذاکراتی که در وین میان ایران و امضاکنندگان توافق برجام در حال پیگیری بود متوقف شده است.
ابراهیم رئیسی در نخستین مصاحبه مفصل تلویزیونی خود به عنوان رئیسجمهور شرکت میکرد، تاکید کرد که او با هدف رفع تحریمهای اقتصادی این مذاکرات را از سرخواهد گرفت.
او گفت: ما به دنبال مذاکره برای مذاکره نیستیم. به دنبال مذاکرات نتیجهمحور هستیم. و نتیجهای هم که به دنبالش هستیم این است که تحریمها برداشته شوند.
در آخرین دور این مذاکرات طرفین اعلام کرده بودند که بر سر چارچوبهای مهم توافق جدید به نتیجه رسیدهاند و متنی نیز در این زمینه تهیه شده است.
عباس عراقچی که در آن زمان ریاست هیات مذاکرهکننده ایرانی را برعهده داشت، با آن متن به تهران برگشت. اما متن امضا نشد و مذاکرات بینتیجه ماند.
bbc