سران کشورهای عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) با صدور بیانیهای علاوه بر موضع گیری علیه آن چه تهدیدهای چین و روسیه خوانده اند، از ایران خواسته اند که همه فعالیتهای مربوط به برنامه موشکی بالستیک خود را متوقف کند.
اجلاس سران ناتو در مقر این پیمان در بروکسل بلژیک روز دوشنبه (۱۴ ژوئن) با حضور جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، و برای نشان دادن حمایت مجدد ایالات متحده از این پیمان برگزار شد.
آمریکا و دیگر کشورهای غربی همواره خواهان توقف برنامه موشکی ایران شدهاند اما مقامهای جمهوری اسلامی این خواسته را رد کرده و گفته اند که این برنامه جنبه دفاعی دارد.
آمریکا بارها گفته است که در صورت احیای توافق هسته ای (برجام) نیاز به مذاکرات و توافقی تازه درباره نقش ایران در منطقه و برنامه موشکی جمهوری اسلامی وجود دارد.
بنا بر بیانیه تازه ناتو، رهبران آمریکا و متحدانش توافق کرده اند که اقدامات دفاع دسته جمعی خود در برابر «همه خطرها از همه جهات» را تقویت کنند.
ناتو به ویژه از روسیه خواسته است که در موضع اخیر خود که آمریکا و جمهوری چک را به عنوان کشورهای «غیر دوست» شناسایی کرده است، تجدید نظر کند.
رهبران ناتو وعده داده اند با آن چه خطر هستهای فزاینده روسیه دانسته اند واکنش نشان بدهند.
بیانیه آنها همچنین از ایران می خواهد که همه فعالیتهای موشکهای بالستیک خود را متوقف کند.
ناتو همچنین برای نخستین بار گفته است که چین برای این پیمان «چالشهای سیستماتیک» ایجاد کرده است.
‘لحظهای مهم ‘
در آستانه اجلاس، ینس استولتنبرگ، ناتو دبیر کل این پیمان از اعضا خواست که به قدرت فزاینده نظامی چین پاسخ دهند.
دبیرکل ناتو افزود این اجلاس “لحظهای مهم” برای این پیمان است.
این اولین حضور جو بایدن در نشست ناتو بعد از به عهده گرفتن ریاست جمهوری آمریکا است. آقای بایدن به ویژه بر مهار قدرت فزاینده چین تاکید دارد.
ناتو یک اتحاد نظامی کشورهای غربی به رهبری آمریکاست که این پیمان را در اوایل جنگ سرد برای مهار اتحاد جماهیر شوروی سابق تاسیس کرد.
در سالهای اخیر، این پیمان به خاطر مسائلی در ارتباط با بودجه و اهداف آن تحت فشار قرار گرفته است.
تنشها در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، که از کمک های مالی کشورش به ناتو شکایت داشت و تعهد آمریکا برای دفاع از شرکای اروپایی را زیر سوال برد، افزایش یافت.
این در حالیست که جو بایدن سعی در حمایت مجدد آمریکا از این پیمان نظامی ۷۲ ساله داشته است.
روز یکشنبه، جیک سالیوان ، مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت که مذاکرات ناتو بر امنیت جمعی، از جمله ایستادگی در برابر چین و ظهور سریع قدرت نظامی آن متمرکز است.
آقای استولتنبرگ پیش از نشست روز دوشنبه در مقر ناتو به خبرنگاران گفت: «ما وارد جنگ سرد جدیدی نمیشویم و چین رقیب ما یا دشمن ما نیست.»
او افزود: «اما ما باید به عنوان یک اتحاد چالش هایی را که ظهور (نظامی) چین برای امنیت ما ایجاد میکند ، برطرف کنیم.»
تغییرات اقلیمی، امنیت سایبری و خروج نیروهای ناتو از افغانستان که طولانیترین استقرار برون مرزی نیروهای این پیمان است، هم در دستور کار نشست سران ناتو قرار دارد.
پیام قاطع ناتو به چین به دنبال انتقاد سران کشورهای گروه هفت، متشکل از اقتصادهای بزرگ جهان، در نشست اخیرشان در بریتانیا صورت میگیرد.
رهبران گروه هفت،در بیانیهای چین را به اتهام نقض حقوق بشر سرزنش کردند و خواستار تحقیق شفاف درباره منشأ بروز ویروس کرونا در این کشور شدند.
در پاسخ، چین در بیانیهای از طریق سفارت خود در بریتانیا گروه هفت را به گفتن “دروغ، شایعات و اتهامات بی اساس” متهم کرد.
bbc