کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمانهای بینالمللی در وین، گفته است وی نامه رسمی کشورش را برای “توقف اجرای اقدامات داوطلبانه” در چارچوب توافق هستهای با قدرتهای جهانی موسوم به “برجام” به مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی تحویل داده است. بر اساس این نامه، ایران “اجرای پروتکل الحاقی” را از تاریخ ۲۳ فوریه (۵ اسفند) متوقف میکند.
به گزارش تسنیم، نماینده ایران از آژانس خواسته است تا “اقدامات لازم را برای اجرای درخواستهای ایران جهت توقف اقدامات مختلف داوطلبانه، شامل اجرای پروتکل الحاقی” را به اجرا بگذارد.
پیشتر نیز سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم در سخنانی گفته بود که “اگر طرف مقابل تعهداتش را تا هفته اول اسفند اجرا نکنند، دولت موظف به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی است”. ایران میگوید توقف اجرای پروتکل الحاقی قابل تجدیدنظر است و در صورتی که طرف های دیگر توافق هسته ای به تعهدات خود عمل کنند ایران هم دوباره اجرای این پروتکل را از سر می گیرد.
اجرای پروتکل الحاقی به بازرسان آژانس امکان نظارت دقیقی بر فعالیتها و برنامه اتمی ایران میدهد. ایران در زمان مذاکرات اتمی پذیرفت اجرای این پروتکل را که قبلا متوقف کرده بود یک بار دیگر از سر بگیرد.
به گفته آقای غریبآبادی، این اقدام دولت ایران در راستای “اجرای قانون مصوب مجلس شورای اسلامی برای لغو تحریمها” صورت گرفته است و پس از این تاریخ “همکاریهای ایران و آژانس صرفا بر مبنای تعهدات پادمانی ادامه خواهد یافت تا زمانی که با لغو تحریمها به صورت عملی و ملموس، زمینه برای بازگشت ایران به اجرای مجدد این اقدامات فراهم گردد.”
بر اساس مصوبه مجلس ایران که اکنون یک قانون الزامآور است، دولت ایران موظف شده است اگر تحریمهای آمریکا در سال جاری برداشته نشود، به اجرای پروتکل الحاقی خاتمه دهد.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، پیش از این گفته بود که اجرای مصوبه مجلس خواسته آیتالله علی خامنهای، رهبر ایران، است.
آیت الله خامنه ای اخیرا گفته است که تحریم های ایالات متحده ابتدا باید رفع شود و سپس ایران با راستی آزمایی آن، دوباره به اجرای کامل تعهدات خود باز خواهد گشت.
مصوبه مجلس
همزمان با مشخص شدن رئیس جمهور جدید آمریکا، مجلس ایران در یک مصوبه که مورد اعتراض دولت بود طرح افزایش غنیسازی اورانیوم از جمله تولید مجدد اوارنیوم غنی شده با خلوص ۲۰ درصد را تصویب کرد.
مصوبه مجلس “قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران” است که دولت ایران را موظف به غنی سازی مجدد اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد کرده است.
این قانون میگوید در صورتی که تحریم های آمریکا در ماه اول ریاست جمهوری جو بایدن رفع نشود، اجرای پروتکل الحاقی باید متوقف شود.
در همین چارچوب فرایند تولید سوخت اتمی با غنای ۲۰ درصد با تولید فلز اورانیوم از سرگرفته شده است. این اقدام با مخالفت قدرتهای جهانی آغاز شده است.
کشورهای اروپایی عضو توافق برجام از ایران خواسته اند تا با توقف این اقدامات “به دیپلماسی فرصت دهد” اما مقام های ایران می گویند کاهش تعهدات این کشور مطابق پیشبینیهای صورت گرفته در متن توافق هسته ای است.
در تازه ترین تحولات بین المللی در ارتباط با پرونده هسته ای ایران، بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، نیز گفته است که طی هفته های اخیر در اولویت های سیاست خارجی بریتانیا و آمریکا در عرصه های مختلف از جمله ایران “تحولات مهمی” رخ داده است. آقای جانسون مشخص نکرده که منظور وی از این “تحولات مهم” چیست.
عباس عراقچی معاون وزارت خارجه و از مذاکره کنندگان ارشد اتمی ایران هم به وب سایت رسمی آیت الله خامنهای گفته است “بدون رفع تحریم، برجام برای ما هیچ ارزشی ندارد”. آقای عراقچی گفته است “برای ما ضمانت اجرای برجام این است که هر موقع احساس کردیم طرف مقابل تکالیف و تعهدات خودش را انجام نمیدهد، ما هم تعهدات خودمان را کنار بگذاریم”.
آمریکا رفع تحریم ایران با هدف تشویق این کشور به اجرای تعهدات اتمی را رد کرده و از ایران خواسته که اول به غنی سازی ۲۰ درصدی خاتمه دهد و وعده داده که در صورت بازگشت ایران، آمریکا هم اجرای تعهدات خود را از سر می گیرد.
نزدیک به سه سال پیش، دونالد ترامپ رئیس جمهور وقت آمریکا با خروج از توافق هسته ای برجام، تمامی تحریم های رفع شده اتمی را دوباره علیه ایران به اجرا گذاشت و به مرور تحریم های جدیدتری هم وضع کرد.
ایران می گوید تحریم ها باعث شده تا درآمدهای نفتی این کشور از ۱۰۰ میلیارد دلار قبل از تحریم به کمتر از ۸ میلیارد دلار برسد.
جو بایدن رئیس جمهور کنونی آمریکا در زمان مبازرات انتخاباتی وعده بازگشت به توافق هسته ای را مطرح کرده بود. مقام های ایرانی با استقبال از این وعده از پیروزی آقای بایدن در انتخابات ابراز خرسندی می کردند.
حسن روحانی رئیس جمهور ایران همزمان با آغاز به کار دولت آقای بایدن گفته بود که به نظر او دوره تحریم ها به سر رسیده است.
bbc