مقامهای ایران خواسته وزیر خارجه جدید آمریکا درباره لزوم بازگشت کامل ایران به تعهداتش در برجام، قبل از بازگشت آمریکا به این توافق را رد کرده و گفتهاند که ابتدا ایالات متحده که از برجام خارج شده باید به آن برگردد و تحریمهای ایران را به طور کامل لغو کند.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در توییتی از کابینه تازه آمریکا خواست که “شکست حداکثری ترامپ” را فراموش نکند و مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد هم هشدار داد که “پنجره زمانی بازگشت آمریکا به توافق هستهای در حال بسته شدن است.”
همزمان کاظم غریبآبادی، نماینده ایران در سازمانهای بینالمللی در وین هم درباره “تغییر سطح همکاری” جمهوری اسلامی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه کابینه جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، روز سهشنبه ۲۷ ژانویه (هشت بهمن) در اولین نشست خبری خود تصریح کرد که موضع آقای بایدن این است که اگر ایران به تعهداتش در برجام برگردد، ایالات متحده هم همین کار را خواهد کرد و بعد از آن به دنبال “توافقی بلندمدتتر و مستحکمتر” با جمهوری اسلامی خواهد بود.
بایدن ‘باید به سرعت اقدام کند‘
آقای ظریف با رد این خواسته در توییتر خود نوشت: “ایالات متحده برجام را نقض کرد، انتقال مواد غذایی و دارو را برای ایرانیها مسدود کرد و پایبندان به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را تنبیه کرد اما ایران در طول مدت این افتضاحکاری زشت به برجام پایبند ماند و تنها تدابیر جبرانی از قبل پیشبینیشده را اتخاذ کرد.”
آقای تخت روانچی هم به روزنامه یواسای تودی گفت که دولت آقای بایدن “باید به سرعت اقدام کند” و به توافقی بازگردد که دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا از آن خارج شده است.
نماینده ایران در سازمان ملل با اشاره به قانون تازه “اقدام راهبردی برای لغو تحریمها” هشدار داد که ایران در صورت اجرا نشدن کامل تعهدات کشورهای عضو برجام باید “یک ماه پس از تصویب این قانون، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.”
این تحولات در حالی رخ میدهد که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس ایران، امروز از تولید ۱۷ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در یک ماه گذشته خبر داد که تولید آن بر اساس برجام برای ایران ممنوع است.
علاوه بر این ایران همواره مذاکره بر سر مسائل دیگر از جمله توان موشکی و نقش منطقهای خود را که آمریکا به عنوان بخشی از توافق گستردهتر مورد نظر خود با ایران مطرح میکند، رد کرده است.
دونالد ترامپ هم در دوران ریاست جمهوری خود با خارج شدن از برجام از ایران میخواست که برای توافق تازه با شرایط جدید مذاکره کند که با مخالفت صریح رهبر جمهوری اسلامی روبرو شد.
اظهارات هایکو ماس
از طرف دیگر هایکو ماس وزیر خارجه آلمان در مصاحبه ای با خبرگزاری رویترز گفته از آنجا که دولت جدید آمریکا به بازگشت به برجام روی باز نشان می دهد، قدرت های اروپایی احتمالا به زودی گفت و گو با واشنگتن درباره این موضوع را آغاز خواهند کرد.
آقای ماس گفت انتظار دارد که آلمان، فرانسه و بریتانیا “خیلی سریع وارد گفت و گوهایی” با ایالات متحده شوند و اضافه کرد: “با این حال روشن است که ایران باید به تعهداتش احترام بگذارد و به موارد کنونی نقض توافق پایان دهد.”
او اضافه کرد: “اگر آمریکا واقعا موفق به بازگشت به برجام شود، با رفع تحریم ها و عدم اعمال تحریم های تازه مرتبط خواهد بود.”
آقای ماس در مورد افغانستان گفت که آمریکا و قدرت های اروپایی با پایان دادن به ماموریت ناتو در این کشور موافق هستند.
اما او افزود “اگر نیروهای آمریکایی و ناتو پیش از پیشرفت قطعی در مذاکرات صلح از این کشور خارج شوند، این خطر وجود خواهد داشت که طالبان میز مذاکره را به عنوان مسیری برای یافتن یک راه حل رها کند.”
“ما باید به صورتی هماهنگ عمل کنیم و متوجه اوضاع در میدان باشیم.”
درخواست گوترش
در خبری دیگر درباره برنامه هسته ای ایران آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، روز پنجشنبه از ایالات متحده و ایران خواست برای شکستن بن بست موجود با هم همکاری کنند اما گفت منتظر راه حلی فوری نیست.
او در کنفرانسی خبری گفت: “معتقدم که همه، همه کسانی که وارد برجام شدند و سایر طرف های علاقهمند باید برای کاهش مجهولات با هم کار کنند، و با مشکلات و موانع روبرو شوند.”
او همچنین گفت این موضوع “بیش از پیش به سوی وضعیتی حرکت می کند که به توافقی برسیم که برای صلح و ثبات منطقه خلیج (فارس) و جهان به آن نیاز داریم.”
bbc