World

ترکیه از عربستان خواست توضیحی ‘قانع‌کننده’ درباره سرنوشت جمال خاشقجی ارائه کند

مقامات ترکیه از عربستان سعودی خواسته‌اند توضیحی قانع‌کننده درباره سرنوشت جمال خاشقجی روزنامه‌نگار ناپدید شده این کشور ارائه کنند.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه امروز گفت که شخصا موضوع را دنبال می‌کند و منتظر گزارش پلیس است.

او گفت پلیس در حال بررسی تصاویر دوربین‌های مدار بسته ورودی و خروجی‌های کنسولگری عربستان در استانبول و همچنین فرودگاه این شهر است.

مقام‌های ترکیه می‌گویند به این نتیجه رسیده‌اند که جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار سرشناس و منتقد عربستانی یک تیم ۱۵ نفره که از عربستان به استانبول آمده بودند او را در داخل کنسولگری عربستان به قتل رسانده‌اند.

عربستان سعودی بشدت این موضوع را تکذیب می‌کند.

آقای خاشقجی از چهار روز پیش در ترکیه و پس از مراجعه به ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شده است.

یک مقام ترکیه امروز (شنبه ۶ اکتبر) به خبرگزاری رویترز و روزنامه واشنگتن پست گفت: “ارزیابی اولیه ما این است که آقای خاشقجی در داخل کنسولگری به قتل رسیده است. ما معتقدیم که این قتل از پیش برنامه‌ریزی شده بوده و سپس جسد به خارج از کنسولگری منتقل شده است.”

با وجود این این مقام ترکیه از جزئیات نحوه قتل سخن نگفته و مدارکی در این باره هم ارایه نکرده است.

همزمان دادستانی ترکیه اعلام کرده که پرونده ویژه‌ای برای رسیدگی به ماجرای ناپدید شدن آقای خاشقجی باز کرده و تیم کارآگاهان خود را به استانبول اعزام کرده است.

در صورت تایید کشته شدن آقای خاشقجی به دست ماموران اطلاعاتی عربستان، این کشور با موج جدیدی از انتقادهای بین‌المللی به علت سرکوب مخالفان خود روبرو خواهد شد.

در صورت تایید قتل آقای خاشقجی، روابط میان ترکیه و عربستان که پس از ماجرای قطر پرتنش شده بود، وارد فاز جدیدی خواهد شد.

در جریان تحریم قطر از سوی بلوک عربستان، امارات متحده عربی، مصر و بحرین، ترکیه از قطر حمایت کرد و همین موضوع موجب کدورت روابط ریاض با آنکارا شد.

عربستان هنوز به این گزارش واکنش نشان نداده است اما یک مقام کنسول‌گری عربستان در استانبول در گفتگو با رویترز ادعای مقام های ترکیه را “بی‌اعتبار” دانسته است.

ریاض در چند روز گذشته تحت فشار افکار عمومی بود که درباره خارج نشدن آقای خاشقجی از ساختمان کنسولگری و در حالی که نامزد او بیرون در انتظار ایستاده بود توضیح دهد.

کنسولگری عربستان حتی روز شنبه به خبرنگاران از جمله گزارش‌گر رویترز اجازه داد تا داخل این ساختمان دیپلماتیک شوند و محمد الوتیبی، از مقام‌های این کنسولگری به خبرنگاران اطمینان داده که آقای خاشقچی نه آنجا و نه در عربستان سعودی است و دولت عربستان هم در حال جستجو برای یافتن اوست.

جمال خاشقجی که در تبعید خودخواسته در آمریکا و در نزدیکی واشنگتن دی سی اقامت داشت از چهار روز پیش برای تکمیل مدارک شخصی خود به کنسولگری عربستان در ترکیه مراجعه کرده است.

او قرار بود به زودی دوباره ازدواج کند.

از زمان ناپدید شدن آقای خاشقجی مقام‌های عربستان و ترکیه اظهارات ضد و نقیضی ارایه کرده بودند.

در حالی که ترکیه می‌گفت باور دارد آقای خاشقجی هیچ گاه ساختمان کنسولگری را ترک نکرده، عربستان تاکید داشت که او همان روز اول از کنسولگری خارج شده است.

حتی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی،در واکنش به این گزارش‌ها گفته بود ترکیه می‌تواند ساختمان کنسول‌گری این کشور در استانبول را برای یافتن روزنامه‌نگار منتقد ناپدید شده مورد بازرسی قرار دهد.

اما امروز یک مقام امنیتی ترکیه که خواسته ناشناس بماند به خبرگزاری رویترز گفته به عقیده او یک تیم ویژه ۱۵ نفره عربستانی که در میان آنها چند مقام حکومت این کشور هم حضور داشته اند با دو هواپیمای جداگانه در همان روز مراجعه آقای خاشقجی وارد استانبول شده‌اند و به کنسولگری رفته‌اند و همان روز هم ترکیه را ترک کرده‌اند.

این مقام امنیتی ترکیه گفته پلیس در حال شناسایی افراد این تیم است.

روزنامه‌نگار ۵۹ ساله سعودی پس از انتقاد از سیاست‌های محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی این کشور را ترک کرد.

هنگامی که خبرنگار بلومبرگ از محمد بن سلمان درباره این که آیا آقای خاشقجی در عربستان با اتهاماتی رو‌به‌رو است، پاسخ روشنی نداد.

چرا جمال خاشقجی به کنسولگری رفت؟

جمال خاشقجی به کنسولگری رفت تا مدرکی دال بر جدایی از همسر سابقش دریافت کند تا بتواند با خدیجه، نامزد ترک خود ازدواج کند.

یک مقام عربستان سعودی روز چهارشنبه تائید کرد که آقای خاشقجی برای کارهای اداری به کنسولگری وارد شده بود اما افزود او “پس از مدت کوتاهی ساختمان را ترک کرد.”

خدیجه گفته بود جمال خاشقجی از این که مجبور بود به کنسولگری برود، “ناراحت و عصبی” بوده است.

در هنگام ورود، به آقای خاشقجی گفته شد تلفن موبایل خود را تحویل دهد، اقدامی که در شماری از سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها انجام می‌شود. خدیجه گفته است تلفن نامزدش پیش او است و آقای خاشقجی به او گفت در صورتی که از کنسولگری برنگشت با یکی از مشاوران رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، تماس بگیرد.

جمال خاشقجی در سپتامبر امسال در روزنامه واشنگتن پست نوشت: “من خانه‌ام، خانواده‌ام و شغلم را ترک کرده‌ام و صدایم را بلند می‌کنم و کاری غیر از این، خیانت به افرادی خواهد بود که در حال پژمردن در زندان هستند. من موقعی که خیلی‌ها نمی‌توانند حرف بزنند، حرف می‌زنم.”

روزنامه واشنگتن پست که آقای خاشقجی برای آن یادداشت می‌نوشت روز گذشته برای برجسته کردن خبر ناپدید شدن او ستونی در صفحه نخست خود را سفید و خالی منتشر کرد.

فرد هیات، سردبیر ستون یادداشت‌های واشنگتن پست امروز در واکنش به ادعای ترکیه گفته: “جمال یک روزنامه‌نگار متعهد و شجاع ‘بود’ یا آن طور که ما امیدواریم درست باشد ‘هست’. او عاشق کشورش بود با عشق به میهن‌اش می‌نوشت. در داخل کشورش، خاورمیانه و جهان اعتبار و احترام داشت و ما خیلی به همکاری با او بسیار افتخار می‌کردیم.

جمال خاشقجی، سردبیر سابق روزنامه الوطن و یک شبکه تلویزیونی سعودی بود که تنها برای مدت کوتاهی فعال بود. او برای سال‌ها به خاندان حاکم در عربستان نزدیک بوده و مشاور چندین مقام ارشد سعودی بوده است.

پس از آن که چندین تن از دوستان او بازداشت شدند، ستون او در روزنامه الحیات لغو شد و گفته شده که به او هشدار داده شده بود دیگر توییت نکند. او سپس از عربستان خارج شد و به آمریکا رفت و از آنجا برای واشنگتن پست نوشت و در شبکه‌های تلویزیونی عربی و غربی به عنوان کارشناس حاضر شد.

آقای خاشقجی پاییز سال گذشته با برنامه “به عبارت دیگر” بی‌بی‌سی فارسی هم درباره اوضاع سیاسی عربستان گفتگو کرده بود.

bbc