ترکیه روز چهارشنبه با پایان مهلت آتش‌بس در شمال سوریه گفته که “نیازی نیست” عملیات ارتش این کشور علیه نیروهای کرد در خارج از ناحیه فعلی از سر گرفته شود.
آنکارا گفت آمریکا به این کشور اطلاع داده که عقب نشینی نیروهای کرد از نواحی نزدیک مرز این کشور در شمال سوریه اکنون “کامل شده است.”
به گزارش خبرگزاری فرانسه وزارت دفاع ترکیه در بیانیه ای گفت: “در این مرحله، نیازی به انجام عملیات تازه ای نیست.”
آتش‌بس پنج روزه میان نیروهای دموکراتیک سوریه (که اکثرا از شبه‌نظامیان کرد این کشور تشکیل شده) و ترکیه سه شنبه شب به پایان رسید. این آتش‌بس پس از سفر مایک پنس، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا به آنکارا و گفتگو با رجب طیب اردوغان شکل گرفته بود.
با این حال ترکیه مکررا تهدید می کرد که این عملیات را از سر خواهد گرفت و آقای اردوغان قول داده بود نیروهای کرد را در صورت عدم خروج از ناحیه “در هم بکوبد”.
وزارت دفاع ترکیه گفت: “در پایان این دوره ۱۲۰ ساعته (آتش بس)، ایالات متحده اعلام کرد که عقب نشینی پ ک ک/ی پ گ از ناحیه کامل شده است.”
این خبر ساعاتی پس از آن اعلام شد که ترکیه و روسیه اعلام کردند طی یک توافق “تاریخی” نیروهای کرد را از مرز سوریه با ترکیه دور نگاه خواهند داشت.
روسیه و ترکیه اکنون گشت های مشترکی در طول مرز خواهند داشت.
براساس این توافق ترکیه کنترل نواحی ای که در شمال سوریه گرفته را حفظ می کند، درحالی که روسیه در همکاری با نیروی دولتی سوریه بر سایر نواحی نظارت خواهد کرد.
‘چشم‌انداز بهتر’
به گزارش خبرگزاری فرانسه در تحولی دیگر فرستاده ویژه دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در امور سوریه سه شنبه گفته است که چشم انداز پایان عملیات ترکیه علیه شبه نظامیان کرد بهتر از یک هفته پیش است.
جیمز جفری در کمیته روابط خارجی مجلس سنا – جایی که دمکرات ها و حتی جمهوری خواهان از سیاست آقای ترامپ در قبال سوریه انتقاد کردند – گفت: “ما نسبت به یک هفته قبل در موقعیت بهتری هستیم. با نگاه به این آتش بس، فکر می کنم در متوقف کردن این مناقشه خیلی خوب عمل کرده ایم.”
او گفت که ارتش ترکیه با “وقفه” دایمی تری در نبردها موافقت کرده است، به شرطی که جنگجویان کرد از ناحیه تصریح شده در توافق آتش‌بس خارج شوند.
او گفت در صورتی که آنکارا دست از این عملیات بکشد تحریم های آمریکا علیه ترکیه تخفیف خواهد یافت.
تصمیم دو هفته پیش آقای ترامپ برای خارج کردن نیروها از شمال سوریه در نزدیکی مرز ترکیه با انتقاد شدید حتی هم حزبی های او مواجه شد.
به فاصله کوتاهی بعد از آن بود که ترکیه عملیاتی تهاجمی علیه نیروهای کرد، متحدان سابق آمریکا علیه داعش، را شروع کرد.
رئیس جمهور آمریکا که متهم شده به نیروهای تحت هدایت کردها خیانت کرده، از تصمیم خود برای عقب نشینی دفاع کرده است. این نیروها شریک مهمی در مقابله با گروه “دولت اسلامی” (داعش) بودند.
وضعیت کردها
کردهای سوریه در نوار مرزی ۴۴۴ کیلومتری با ترکیه همسایه‌اند. نیروهای دموکراتیک سوریه که ترکیبی از شبه‌نظامیان عرب و کرد با رهبری کردها هستند پس از شکست دادن داعش کنترل مناطق شمال و شرق سوریه را به دست گرفتند.
“یگان‌های مدافع خلق” (YPG) یکی از گروه‌های اصلی کرد در بین نیروهای دموکراتیک سوریه هستند و ترکیه آنها را شاخه‌ای از حزب کارگران کردستان (PKK) می‌داند و خواستار پاکسازی شمال شرقی سوریه از این نیروهای مسلح است.
یگان‌های مدافع خلق وابستگی خود به پ‌ک‌ک را تکذیب می‌کنند و آمریکا هم موضع ترکیه در این باره یگان‌ها قبول ندارد.
اعلام رسمی خروج نظامیان آمریکا -که شمارشان هزار تن برآورد می‌شد- و سپس عملیات نظامی ترکیه، سبب شده تا نیروهای دموکراتیک سوریه با دولت این کشور به توافق برسند و ارتش سوریه به مناطق کردنشین وارد شود.
در این میان، کرمیلن در تلاش برای جلوگیری از رویارویی نظامی ارتش سوریه و ترکیه بوده است.
توافق ترکیه و روسیه
از سوی دیگر ترکیه و روسیه روز سه شنبه در جریان دیدار رهبران توافق کردند نیرویی مرکب از ارتش سوریه و نظامیان روسی در مناطق مرزی شمال‌شرق سوریه مستقر شوند و همزمان کردها تا فاصله ۳۰ کیلومتری از مرز عقب‌نشینی کنند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در شهر سوچی روسیه با هم دیدار کردند که حدود ۵ ساعت ادامه داشت.
سرگئی لاوروف، وزیرخارجه روسیه، پس از این دیدار به خبرنگاران گفت که مسکو با ادامه علمیات ترکیه تا عمق ۳۰ کیلومتری خاک سوریه موافقت کرده و در عوض قرار است نیروی متشکل از نظامیان دولت سوریه و پلیس ارتش روسیه کنترل مرزهای شرقی سوریه را از فردا در دست بگیرند.
وزیرخارجه روسیه همچنین گفت که شبه‌نظامیان کرد سوریه (وای‌پی‌جی) قرار است از شهرهای منبج و تل رفعت هم عقب‌نشینی کنند.
به گفته او رهبران ترکیه و روسیه موافقت کرده‌اند که از روز چهارشنبه ۲۳ اکتبر نیرویی مرکب از پلیس ارتش روسیه و نظامیان دولت سوریه در مناطقی مرزی و خارج از محدوده مورد نظر عملیات ترکیه مستقر شوند.
آقای اردوغان پیش از دیدار با آقای پوتین گفته بود که در خلال این آتش‌بس حدود ۸۰۰ نیروی کرد خط مقدم درگیری را ترک کرده‌اند و هشدار داده بود که در صورت تخلیه نشدن مناطق مورد نظر ترکیه ممکن است حملات علیه مواضع کردها از سر گرفته شود.
آنکارا می‌گوید هدفش از این حملات تخلیه مناطق مرزی خود با سوریه از گروه های افراط‌گرا و “تروریست” است و همزمان در نظر دارد با ایجاد یک منطقه امن به طول ۴۰۰ کیلومتر و عرض ۳۰ کیلومتر، حدود دو میلیون جنگ زده سوری را به آنجا منتقل کند.
ترکیه نیروهای مدافع خلق سوریه (وای‌پی‌جی) را شاخه موازی پ‌ک‌ک ترکیه می داند و آن را یک “گروه تروریستی” می‌خواند.
در مقابل کردها می گویند ترکیه قصد دارد بافت قومی منطقه را به نفع خود تغییر دهد.
کردها متحد اصلی آمریکا در نبرد برابر داعش در داخل سوریه بودند و نقش محوری در شکست این گروه در مناطقی چون شهر رقه داشتند.
توافق میان ترکیه و روسیه که “تاریخی” خوانده شده خیلی زود مورد توجه رسانه‌های آمریکایی قرار گرفت. نیویورک تایمز خبر این توافق را با اشاره به این نکته منتشر کرده است که “مسکو قرار است کنترل مناطقی را در دست بگیرد که سربازان آمریکایی از چند هفته پیش شروع به ترک آن کردند.”
فراخواندن سربازان آمریکایی از این مناطق به دستور دونالد ترامپ واکنش‌های فراوانی به دنبال داشت به طوری که حتی رهبران جمهوری خواه در کنگره اقدام آقای ترامپ را “خیانت به کردها به عنوان متحد اصلی واشنگتن” خواندند.
bbc
