در حالی که برخی فعالان حقوق بشر و زنان در تونس در اعتراض به سفر محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به این کشور تظاهرات کرده‌اند، مولود چاوش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، از درخواست ولیعهد عربستان برای دیدار با رجب طیب اردوغان در حاشیه اجلاس جی بیست خبر می‌دهد.
فعالان مدنی گروه “شباب قادر” برای این اعتراض فراخوان داده‌اند و در بیانیه خود گفته‌اند که سفر ولیعهد عربستان “تشویقی برای جنایتهایی است که او مرتکب شده، چیزی که ارزش‌های انقلاب تونس را منعکس نمی‌کند.”
اتحادیه روزنامه‌نگاران تونس هم از گروه‌هایی است که برای اعتراض فراخوان داده‌اند و همچنین اعلام کردند که علیه محمد بن سلمان به دلیل جنایتهایی جنگی که در یمن مرتکب شده به دادگاه بین‌المللی شکایت خواهند کرد. این اتحادیه در نامه‌ای سرگشاده به محمد باجی قائد سبسی، رئیس جمهور تونس، نوشت ولیعهد عربستان “خطری برای امنیت و صلح در منطقه و جهان است و تهدیدی است واقعی برای آزادی بیان.”
این نخستین تور خارجی ولیعهد عربستان بعد از قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول است. ولیعهد عربستان به شش کشور عربی، امارات متحده، بحرین، مصر، تونس، الجزایر و موریتانی سفر کرده یا سفر خواهد کرد و قرار است بعد در اجلاس جی بیست در آرژانتین حضور پیدا کند.
سیزدهمین اجلاس بیست اقتصاد بزرگ دنیا در روزهای جمعه و شنبه در بوئنوس آیرس برگزار خواهد شد.
گروه بیست مجمع اقتصاد‌های بزرگ دنیا است متشکل از نوزده کشور بعلاوه اتحادیه اروپا. این مجمع از دل اجلاس وزرای اقتصاد و بانک‌های مرکزی هفت کشور صنعتی در سال ١٩٩٩ بیرون آمده که برای تاثیرگذاری بیشتر، به حضور وسیعتر کشورها در این اجلاس احساس نیاز کرد.
این نوزده کشور عبارتند از: اندونزی، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، روسیه، عربستان، آفریقای جنوبی، کره جنوبی، ترکیه، بریتانیا و آمریکا.
انتظار می‌رود حضور ولیعهد عربستان در کنار دیگر رهبران دنیا باعث جنجال و اعتراض‌های بسیاری شود اما از سوی دیگر هم می‌تواند نشانه این باشد که جامعه جهانی قتل آقای قاشقجی را در عمل به ولیعهد عربستان مربوط نمی‌داند.
دیدار با اردوغان
در همین حال وزیر خارجه ترکیه از احتمال دیدار رجب طیب اردوغان با ولیعهد عربستان در حاشیه این اجلاس خبر داده است.
آقای چاوش اوغلو به روزنامه آلمانی زودویچه تسایتونگ گفت که ولیعهد عربستان تلفنی از رئیس جمهور ترکیه سوال کرده امکان ملاقات در بوئنوس آیرس وجود دارد یا خیر. وزیر خارجه ترکیه در پاسخ به اینکه آیا این درخواست پذیرفته شده گفت: “بینیم چه می‌شود.”
“در هر حال حاضر هیچ دلیلی برای ملاقات نکردن با ولیعهد عربستان وجود ندارد.”
روابط عربستان و ترکیه، دو رقیب سنتی، پس از قتل جمال خاشقجی تیره شده است. به گفته آقای اردوغان دستور این قتل از بالاترین سطوح قدرت در عربستان صادر شده است. او هر چند از کسی نام نبرد اما بسیاری انگشت اتهام را به سوی ولیعهد عربستان گرفته‌اند.
چند رسانه آمریکایی گزارش کرده‌اند که جمع‌بندی سازمان سیا هم همین است هرچند دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از تائید این موضع خودداری کرده است. سنای آمریکا از سازمان سیا خواسته تا ارزیابی خود را از اینکه چه کسی عامل قتل بوده به اطلاع عموم برساند.
عربستان همواره هر گونه دخالت و اطلاع ولیعهد از قتل را انکار کرده و آن را کار گروهی مامور خودسر دانسته است اما در بین پانزده نفری که از عربستان برای اجرای عملیات وارد ترکیه شدند چند نفر از نیروهای امنیتی نزدیک به ولیعهد بوده‌اند.
ترکیه نوار صوتی لحظات قتل آقای قاشقجی را در اختیار چند کشور اروپایی، آمریکا و عربستان قرار داده و آقای چاووش اوغلو به روزنامه آلمانی گفت این قتل از پیش برنامه ریزی شده بود نه اینکه چون آقای خاشقجی که در آمریکا زندگی می‌کرد از برگشتن به عربستان امتناع کرد، چنین اتفاقی افتاده است.
آقای چاووش اوغلو گفت نمی تواند بدون مدرک دقیقا بگوید دستور قتل را چه کسی صادر کرده اما در نوار صوتی “شنیده می‌شود که متخصص پزشکی قانونی به دیگران دستور می‌دهد وقتی او مشغول بریدن اعضای جسد است به موسیقی گوش کنند. آدم متوجه می‌شود که چقدر لذت می‌برد.”
اشاره آقای چاووش اوغلو به محمد الطبیقی رئیس شورای علمی پزشکی قانونی عربستان است که به گفته مقامات ترکیه با اره استخوان بدن جمال قاشقجی را قطعه قطعه کرده و به همین دلیل هم معترضان به سفر ولیعد عربستان به تونس او را “مرد اره‌ای” لقب داده‌اند.
آقای ترامپ که حاضر نشده به این نوار “وحشتناک” گوش کند هفته پیش گفت چه ولیعهد عربستان از قتل خبر داشته چه نداشته آمریکا همواره در کنار شریک خود باقی خواهد ماند.
وزیر خارجه ترکیه همچنین گفت عربستان پیشنهاد کرده عکس افراد محلی که در ترکیه به ماموران قتل کمک کرده‌اند را در اختیار آنها بگذارد، “اما چرا عکس، سعودی‌ها که نام آنها را می‌دانند.”
آرژانتین
دیده بان حقوق بشر از آرژانتین خواسته با استفاده از بندی در قانون اساسی این کشور تحقیقات درباره اینکه آیا ولیعهد عربستان مرتکب جنایت علیه بشریت شده را آغاز کند.
در قانون اساسی آرژانتین دادرسی جهانی در مورد جنایت جنگی و شکنجه به رسمیت شناخته شده به این معنی که دستگاه قضایی این کشور می‌تواند به این موارد رسیدگی کند صرف نظر از اینکه در کجا اتفاق افتاده باشند.
دیده بان حقوق بشر می‌گوید دادخواست خود را برای آریل لیخو قاضی فدرال فرستاده است. دفتر آقای لیخو و همچنین دادستان عمومی آرژانتین از اظهار نظر در این باره خودداری کرده‌اند.
به گفته دیده‌بان حقوق بشر آنها اطلاعات مربوط را برای دادستانی آرژانتین فرستاده‌اند و امیدوارند که دستگاه قضایی این کشور درباره “سهل انگاری و مسئولیت” ولیعهد عربستان در جنایت جنگی احتمالی در یمن و شکنجه شهروندان از جمله جمال قاشقجی تحقیق کنند. به گفته رسانه‌های آرژانتین “بسیار بعید” است که مقامات قضایی این کشور قدمی در این باره بردارند.
در سال ١٩٩٨ یک قاضی اسپانیایی با استفاده از قانون مشابه حکم بازداشت آگوستو پینوشه دیکتاتور سابق شیلی را صادر کرد.
bbc
