گروه دولت اسلامی (داعش) با استفاده از محصولات ده‌ها موسسه تولیدی در کشورهای مختلف توانسته است “در سطح نیمه صنعتی” بمب تولید کند.
موسسه “تحقیقات تسلیحات جنگی” در گزارشی که روز پنجشنبه، ٦ اسفند (٢٥ فوریه) منتشر کرده گفته است که شرکت های مستقر در بیش از بیست کشور در زنجیره عرضه قطعات و مواد لازم برای تولید بمب و وسایل انفجاری توسط داعش مشارکت داشته‌اند.
در این گزارش، که به سفارش اتحادیه اروپا تهیه شده، آمده است که بیش از هفتصد قلم قطعات و مواد صنعتی تولیدی پنجاه و یک شرکت در کشورهای مختلف، از ترکیه و هند گرفته تا ایالات متحده و برزیل، در دسترس داعش بوده که از آنها برای ساختن وسایل انفجاری استفاده کرده است. این گزارش می‌افزاید که تولید وسایل انفجاری و بمب های “دست ساز” توسط داعش کمابیش ابعاد “نیمه صنعتی” یافته است.
در تولید وسایل انفجاری، داعش از محصولاتی مانند کود شیمیایی و تلفن‌های همراه که به سهولت و آزادانه در اختیار همگان قرار دارد استفاده می‌کند اما در کنار آن، اقلامی را نیز به کار می‌گیرد که فروش آنها قاعدتا باید تحت نوعی نظارت باشد. سهولت رفت و آمد مرزی به معنی آن بوده است که محصولات شرکت‌های ترکیه بیش از سایر کشورها مورد استفاده داعش قرار گرفته و به گزارش موسسه تحقیقات تسلیحات جنگی، داعش از کالاهای تولیدی سیزده شرکت ثبت شده در این کشور برای تولید وسایل انفجاری استفاده برده است.
بعد از ترکیه، هند قرار دارد و اقلام تولیدی هفت شرکت هندی از جمله کالاهای مورد استفاده داعش بوده است.
مدیر اجرایی موسسه تحقیقات تسلیحات جنگی گفته است که پژوهش انجام شده ثابت می‌کند که نیروهای داعش در عراق و سوریه به حد خودکفایی در برخی انواع تسلیحات مورد نیاز خود، به خصوص وسایل انفجاری رسیده‌اند زیرا می‌توانند قطعات و مواد لازم برای تولید آنها را به سادگی و به بهای ارزان تهیه کنند.
به گفته وی، تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد در برخی موارد، کالایی یک ماه پس از آنکه برای فروش در بازار محلی ارسال شد، در اختیار داعش قرار گرفته که حاکی از فقدان هرگونه نظارتی بر نحوه توزیع و کاربرد این اقلام است.
گزارش موسسه تحقیقات تسلیحات جنگی بر اساس قطعات باقی مانده از وسایل انفجاری داعش تهیه شده و در انجام آن، برخی گروه‌های کرد سوریه، شورای امنیت و دولت اقلیم کردستان عراق و نیروهای امنیتی عراق همکاری داشته‌اند. دولت ترکیه با ابراز اطمینان از اینکه نظارت لازم و کافی را بر توزیع اقلام حساس در منطقه اعمال می‌کند، از همکاری با گروه تحقیق خودداری ورزیده است.
همچنین، گروه تحقیق کوشید با شرکت‌هایی که اقلام تولیدی آنها در دسترسی داعش قرار گرفته تماس بگیرد و در مورد نظارت بر مشتریان احتمالی کالاهای حساس ساخت این شرکت‌ها اطلاعاتی کسب کند اما این تلاش به نتیجه نرسید.
براساس این گزارش، بخش عمده سیم و چاشنی انفجار و فیوزهای ایمنی که از بقایای وسایل انفجاری مورد استفاده داعش به دست آمده ساخت هفت شرکت هندی بوده است. این اقلام تحت مجوز دولتی به شرکت‌هایی در لبنان و ترکیه صادر شده بود.
در این گزارش از چند شرکت روسی، چینی، برزیلی، رومانیایی، هلندی، سوئیسی، اتریشی و چک به عنوان شرکت‌هایی نام برده شده که تامین کننده بخش قابل توجهی از اقلام مورد نیاز داعش برای تولید بمب و وسایل انفجاری بوده‌اند.
داعش از بمب گذاری و انفجارهای انتحاری نه تنها برای ایجاد ارعاب و آشوب در مناطق غیرنظامی چه در عراق و سوریه و چه کشورهای دیگر استفاده می‌کند بلکه آن را به عنوان شیوه‌ای “عملیاتی” در درگیری نظامی از جمله علیه محل استقرار نیروهای طرف مقابل به کار می‌گیرد. همچنین، کار برد وسیع و موثر تله‌های انفجاری یکی از روش های موثر داعش برای متوقف یا کند کردن پیشروی طرف مقابل است.
bbc
