به دنبال سخنرانی بنیامین نتانیاهو در کنگره آمریکا، باراک اوباما این سخنرانی را “نمایشی” توصیف کرد و گفت که آن را نگاه نکرده است.
نانسی پلوسی رهبر دموکرات ها در مجلس نمایندگان نیز تاکید کرد که از شدت توهین نخست وزیر اسرائیل به “شعور آمریکا”، “نزدیک بوده اشکش سرازیر شود”.
سخنرانی بنیامین نتانیاهو، البته با استقبال بسیار گرم اکثر نمایندگان حاضر در کنگره ای قرار گرفت که در اختیار جمهوری خواهان رقیب دولت باراک اوباماست. در عین حال، ۵۶ نماینده از ۵۳۶ عضو کنگره ایالات متحده نیز، به نشانه اعتراض از حضور در سخنرانی نخست وزیر اسرائیل خودداری کردند که رکوردی بی‌سابقه در تاریخ جلسات مشابه بود. همان طور که احتمالا، این موضوع هم بی سابقه بود که یک رئیس جمهور آمریکا لازم بداند از “دیدن” سخنرانی یک نخست وزیر اسرائیل اعلام برائت کند.
نکته قابل تامل در ارتباط با تمام این واکنش‌ها آن است که نتیجه “اختلاف دولت های آمریکا و اسرائیل بر سر ایران” بوده اند. به عبارت دیگر برای اولین بار، کشوری که در آمریکا به عنوان عضو “محور شرارت” شناخته می‌شود – از طریق مذاکرات دیپلماتیک – در چنین سطح غیرمنتظره ای میان دو متحد استراتژیک شکاف انداخته است.
این در حالی است که مذاکرات هسته ای جاری، در حدود یک سال و نیم پیش، در بدترین شرایط قابل تصور برای گفتگوکنندگان ایرانی شروع شد. یعنی در شرایطی که سنگین ترین تحریم های وضع شده در جهان بعد از سقوط صدام حسین، اقتصاد ایران را بیش از هر زمان دیگری بعد از پایان جنگ هشت ساله دچار بحران کرده بود، و رفع “تک – تک” این تحریم ها، نیاز به مذاکرات پیچیده بر سر موضوعاتی داشت که حتی صحبت از آنها تا چند سال قبل، خودکشی سیاسی تلقی می شد.
اینکه مذاکرات موجود، در نهایت به بسته شدن پرونده هسته ای ایران بینجامد یا نه، البته موضوعی نیست که هنوز بتوان در مورد آن مطمئن بود. اما این مذاکرات، فارغ از هر فرجامی که داشته باشد، نمونه ای کلاسیک از کاربر”ظرفیت های دیپلماسی”، حتی در سخت ترین حالت های قابل تصور در معادلات بین المللی است.
ظرفیت هایی که در صورت به کار گیری آنها، حتی ممکن است تکرار اظهارات “عادی” نخست وزیر اسرائیل علیه “دشمن مشترک” این کشور و ایالات متحده، توهین به “شعور آمریکا” معرفی شود.
حسین باستانی bbc
