دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در ارتباط با حمله روز ششم ژانویه هواداران او به کنگره از اتهام “تحریک شورش” تبرئه شده است. در نهایت ۵۷ سناتور – در مقابل ۴۳ – علیه آقای ترامپ رای دادند که کمتر از دو سوم لازم برای محکومیت بود.
آقای ترامپ که روز ۲۰ ژانویه قدرت را ترک کرد تنها رئیس جمهوری در تاریخ این کشور است که دو بار استیضاح می شود،
سناتورها ریچارد بِر از کارولینای شمالی، سوزان کالینز از مین، بیل کَسیدی از لوئیزیانا، لیسا مرکاسکی از آلاسکا، میت رامنی از یوتا، بن سَس از نبراسکا و پت تومی از پنسیلوانیا هفت جمهوری خواهی بودند که در رای محکومیت به دمکرات ها پیوستند.
پیش از این رای‌گیری روز شنبه نمایندگان حزب دمکرات و وکلای آقای ترامپ ادله و دفاعیات پایانی را ارائه کردند.
در یک تحول چشمگیر در این روز سناتورها ابتدا تصمیم گرفتند اجازه احضار شاهدان را بدهند – اما بعد برای پایان سریع محاکمه تصمیم گرفتند به جای احضار شاهدان برخی شواهد تازه در پرونده استیضاح ثبت شود.
این تحول به تماس تلفنی دونالد ترامپ با کوین مکارتی رهبر جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان مربوط می شد.
در این تماس به نظر می رسید که آقای ترامپ از کسانی که برای جلوگیری از تایید نهایی نتیجه انتخابات به کنگره یورش برده بودند حمایت می کرد.
میچ مکانل، رهبر جمهوری خواهان سنا، هم که به خاطر حمله روز ششم ژانویه به کنگره به شدت از آقای ترامپ انتقاد کرده بود به تبرئه او رای داد، چون گفت حالا که آقای ترامپ دیگر در قدرت نیست امکان استیضاح او وجود ندارد.
با این حال او گفت که آقای ترامپ “مسئول” حمله به کنگره بوده و آن را “کوتاهی خجالت آور، شرم آور از وظایف” رئیس جمهوری خواند.
آقای مکانل از دونالد ترامپ به خاطر ترویج نظریه های بی اساس درباره تقلب انتخاباتی و بعد کوتاهی در انجام وظایفش هنگام “بروز هرج و مرج” در روز ششم ژانویه انتقاد کرد.
او گفت: “درحالی که ماموران پلیس درحال خونریزی بودند و شیشه های خرد شده همه جا ریخته بود، او به تکرار دروغ ها درباره انتخابات و ستایش مجرمان ادامه داد.”
مجلس نمایندگان آقای ترامپ را به “تحریک شورشگری” متهم کرده بود، چون مدعی بود آقای ترامپ با ادعاهای کذب درباره تقلب انتخاباتی هوادارانش را به یورش به کنگره تشویق کرد.
بعد از تبرئه آقای ترامپ چاک شومر رهبر دمکرات های سنا گفت: “ششم ژانویه به عنوان روزی ننگین در تاریخ آمریکا ثبت خواهد شد. رای به تبرئه دونالد ترامپ به عنوان رایی ننگین در تاریخ سنای ایالات متحده ثبت خواهد شد.”
او از ۴۳ سناتوری که به تبرئه ترامپ رای دادند انتقاد کرد که عملا “نام خود را در کنار” ترامپ در کتاب های تاریخ ثبت کردند.
دفتر آقای ترامپ بیانیه ای را پس از رای تبرئه از طرف او منتشر کرده است که می گوید: “شاهد فاز دیگری از بزرگترین پیگرد بی پایه در تاریخ کشور بودیم.”
در این بیانیه به حوادث ششم ژانویه اشاره نشده است و در مقابل حزب دمکرات را حزبی توصیف می کند که از شورشگری و اوباش حمایت می کند.
در این بیانیه آمده است: “باعث تاسف است که یک حزب سیاسی در آمریکا آزاد است حاکمیت قانون را تضعیف کند، مجریان قانون را بدنام کند، اوباش را تشویق کند، و شورش را توجیه کند….”
او می افزاید: “جنبش تاریخی، میهن پرستانه و زیبای ما برای بازگرداندن آمریکا به عظمتش تازه شروع شده. در ماه های آتی چیزهای زیادی هست که با شما در میان خواهم گذاشت، و منتظر ادامه سفر باورنکردنی مان برای دستیابی به عظمت آمریکا برای همه مردم خواهم بود.”
با رای امروز، آقای ترامپ مانعی برای بازگشت به قدرت نخواهد داشت. هرچند معلوم نیست او بار دیگر در انتخابات شرکت کند، اما مسلما از جهات دیگر همچنان نفوذ خواهد داشت.
درحال حاضر صد کرسی سنا به طور مساوی میان دو حزب تقسیم شده است با این حال دمکرات ها به دلیل داشتن رای برنده – معاون رئیس جمهور – عملا اکثریت دارند.
محاکمه استیضاح در سنا روز هشتم فوریه شروع شد و ابتدا نمایندگان حزب دمکرات که نقش دادستان را در محاکمه بازی می کردند با پخش ویدئوهایی سعی کردند آقای ترامپ را عامل اصلی حوادث ششم ژانویه معرفی کنند.
وکلای آقای ترامپ روز جمعه با رد این ادعاها ظرف چند ساعت به دفاعیات خود از او پایان دادند.
مجلس نمایندگان روز ۱۳ ژانویه طرح استیضاح ترامپ را تصویب کرده بود.
به این ترتیب انتظار می رفت رای گیری روز شنبه انجام شود اما جیمی هررا بیوتلر، نماینده جمهوری خواه مجلس، جزییات تازه ای از تماس تلفنی ترامپ با مکارتی مطرح کرد که ظاهرا نشان دهنده بی تفاوتی رئیس جمهور سابق به خشونت ها در کنگره بود، در زمانی که قانونگذاران و معاون او مایک پنس در خطر بودند.
بعد از آن جیمی رسکین، دادستان اصلی دمکرات ها، گفت خانم بیوتلر باید در مورد این تماس شهادت دهد.
اما تصمیم برای احضار شاهدان می توانست رای نهایی محاکمه را به طور قابل توجهی عقب بیاندازد، تاخیری که هیچ یک از دو حزب مایل به پذیرش آن نبود.
بعد از رایزنی های اضطراری، تصمیم گرفته شد که به جای احضار شاهدان بیانیه خانم بیوتلر قرائت و در پرونده ثبت شود.
ادله نهایی
دیوید سیسلین از مدیران استیضاح از جمله کسانی بود که روز شنبه علیه آقای ترامپ سخن گفت.
او گفت: “ترامپ برخلاف تقریبا همه ما در آمریکا نه خشمگین بود نه غمگین و نه شوکه شد.”
“او به جای آنکه به کمک ما بشتابد… در تلویزیون شاهد حمله بود و در تماس با مکارتی از اوباش تمجید کرد که به او وفادارتر هستند. بیشتر از نتیجه انتخابات ناراحت هستند. برای او فقط این اهمیت داشت.”
در مقابل مایکل ون در وین وکیل آقای ترامپ پافشاری کرد که حمله به کنگره حساب شده و از پیش برنامه ریزی شده بود بنابراین سخنرانی روز ششم رئیس جمهور وقت برای هوادارانش که به سمت کنگره رفتند تاثیری بر عملکرد آنها نداشت.
ون در وین استدلال قبلی خود را تکرار کرد دایر بر اینکه رئیس جمهور سابق خشونت را تشویق نکرد و محکوم کردن او “فقط می تواند به معنی تلاشی برای سانسور” و سرکوب “دیدگاهی متفاوت” باشد.
فرآیندی سیاسی
محاکمه استیضاح در آمریکا یک فرآیند سیاسی است نه قضایی.
به این معنی که وقتی قانونگذاران از “تحریک” صحبت می کنند، مجبور نیستند آن را از نظر حقوقی ثابت کنند، بلکه باید نشان دهند که رفتار رئیس جمهور بر اساس بند استیضاح قانون اساسی به مثابه “جرم و خطایی فاحش” بوده است.
البته عبارت “جرم و خطایی فاحش” براساس تصمیم نویسندگان قانون اساسی آمریکا عمدا مبهم است.
برای درک این موضوع باید به موارد تاریخی نگاه کرد.
الگزاندر هملیتون در “اسناد فدرالیست” نوشت که استیضاح بر “جرایمی متمرکز است که از سوءرفتار مقام های دولت یا به عبارت دیگر از سوءاستفاده یا نقض اعتماد عمومی نشات می گیرد.”
کمیته قضایی مجلس نمایندگان در پی رسوایی واترگیت نوشت که این عبارت از “جرم” فراتر می رود و شامل “فراتر رفتن از اختیارات” ریاست جمهوری مثلا “با هدفی غیراخلاقی یا سود شخصی” می شود.
به این ترتیب براساس این تعریف لازم نیست اثبات شود که آقای ترامپ قانون را زیر پا گذاشته – بلکه باید نشان دهد اعتماد عمومی را خدشه دار کرده است.
bbc
