خبرگزاری رویترز به نقل از سه دیپلمات اروپایی می گوید کانال مالی یا سازوکار اتحادیه اروپا برای تسهیل پرداخت پول اقلام صادراتی ایران به اروپا با هدف عبور از تحریم های آمریکا، تا سیزدهم آبان به شکل نمادین آماده می شود اما عملیاتی شدن آن تا اوایل زمستان سال جاری طول می کشد.
سیزدهم آبان موعد آغاز تحریم های نفتی ایالات متحده علیه ایران است که با خروج آمریکا از توافق هسته ای موسوم به برجام، مجددا برقرار می شود.
یک ماه پیش از این وزیران خارجه آلمان، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کرده بودند، تصمیم خود را به ایجاد سازوکاری برای مبادلات مالی با ایران اعلام کردند که هدف از آن بی اثر کردن تحریم های آمریکا علیه ایران است.
در بیانیه مشترک شرکای ایران در توافق هسته ای برجام آمده بود که “با توجه به فوریت و ضرورت دستیابی به نتایجی ملموس، شرکت‌کنندگان در این جلسه از پیشنهادهای عملی برای ادامه و توسعه مجاری پرداخت مالی به ایران به ویژه ایجاد یک “وسیله هدف ویژه” (اس پی وی) برای ایجاد تسهیلاتی جهت پرداخت‌های مرتبط با ایران از جمله برای صادرات نفت استقتبال کردند.”
منظور از ایجاد این وسیله یا کانال جدید “حفاظت از آزادی فعالان اقتصادی این کشورها جهت دنبال کردن مبادلات مشروع با ایران”عنوان شده است.
خبرگزاری رویترز در گزارش امروز دوم آبان (۲۴ نوامبر) به نقل از دیپلمات های اروپایی گفته که تقریبا از راه اندازی این کانال پیش از شروع تحریم های آمریکا در سیزده آبان اطمینان دارد اما عملیاتی شدن این کانال چند ماه زمان می برد.
به گفته این دیپلمات ها مقر اداره این کانال مالی از جمله مسائلی است که کار به روی آن ادامه دارد اما این سازوکار مطابق قولی که اتحادیه اروپا به ایران داده قبل از شروع تحریم های نفتی آمریکا به طور نمادین کار خود را آغاز می کند.
مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا پیشتر گفته بود طرح اتحادیه اروپا برای ایجاد “سازوکار ویژه” ای برای دور زدن تحریم های آمریکا علیه صادرات نفت این کشور “شدیدا غیرسازنده است”.
اجرایی شدن تحریم‌های آمریکا به معنی آن است که شهروندان و موسسات آمریکایی حق برقراری ارتباط تجاری و مالی با ایران به استثنای تامین نیازهای بشردوستانه این کشور را ندارند اما مقامات آمریکایی به شهروندان و موسسات کشورهای ثالث نیز هشدار داده‌اند که در صورت تخطی از این تحریم‌ها از دسترسی به بازار و منابع و امکانات مالی و تجاری آمریکا محروم خواهند شد و دفاتر و نمایندگی‌های ثبت شده آنها در آمریکا نیز ممکن است در معرض مجازات قرار گیرند.
کشورهای باقیمانده در برجام از “تحریم‌های ثانوی” آمریکا شدیدا انتقاد کرده و ایران گفته است در صورتی به تعهدات خود در توافق هسته‌ای پایبند می ماند که از منافع رفع تحریم ها برخوردار بماند.
بخشی از نفت ایران به پالایشگاه هایی در کشورهای اروپایی صادر می شود و تحریم های آمریکا می تواند مانع ادامه این صادرات شود.
مقامات ایرانی پیشتر هشدار داده بودند که در صورت خروج آمریکا از برجام، از این توافق خارج خواهند شد اما بعدا گفتند که در صورتی که سایر کشورهای امضا کننده این توافق حاضر به جبران خسارات ناشی از تجدید تحریم‌های آمریکا باشند در برجام باقی خواهند ماند.
ایجاد تسهیلات ویژه و مستقل برای نقل و انتقالات مالی به خصوص در مورد عواید حاصله از صادرات نفت خام از جمله تقاضاهای جمهوری اسلامی ایران بوده است.
bbc
