آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران، می‌گوید که تجربه برجام و “بدعهدی” آمریکا در عمل به تعهداتش نشان می‌دهد که مذاکره با این کشور درباره مسائل منطقه‌ای “سمی مهلک” خواهد بود.
آقای خامنه‌ای از تمایل آمریکا برای گفت‌گو با ایران درباره مسائل منطقه خبر داده، اما تأکید کرده است که در هیچ مسئله‌ای “نمی‌توان و نباید” به حرف آمریکا اعتماد کرد.
اوایل سال گذشته و در جریان مذاکرات هسته‌ای ایران آیت‌الله خامنه‌ای گفته بود که اگر آمریکا از “کج‌تابی‌های خود” دست بردارد، تجربه مذاکرات هسته‌ای را می توان در مسائل دیگر هم ادامه داد.
رهبر ایران امروز دوشنبه ۱۱ مرداد (اول اوت) در یک سخنرانی عمومی به شدت از “نقض عهد” آمریکا در عمل به تعهداتش در توافق هسته‌ای انتقاد کرد و گفت: “چند سال است موضوع بی‌اعتمادی به آمریکایی‌ها را تکرار می‌کنیم، اما برخی سختشان بود این واقعیت را قبول کنند”.
رهبر ایران که تصمیم‌گیرنده اصلی و نهایی در توافق هسته‌ای بود، امروز این سوال را مطرح کرده که چرا با گذشت شش ماه از رفع تحریم‌ها “هیچ تأثیر ملموسی” در زندگی مردم دیده نمی‌شود.
‘شعارهای توخالی’
هم‌زمان با سخنان رهبر ایران، حسن روحانی، رئیس جمهور، در سخنرانی دیگری با دفاع از برجام گفته است که توافق هسته‌ای برای ایران “عزت” آورده و تأکید کرده که نمی‌توان “در برابر قدرت های بزرگ با شعارهایی که گاهی توخالی است” ایستاد.
آقای روحانی گفته است: “برخی می‌گویند تفاوتی نمی‌کند عزت باشد یا نباشد، اما ملت ما از روز نخست در انقلاب اسلامی به دنبال عزت و سربلندی بودند. این آثار برجام است که نمی‌دانم برخی به آن چه می‌گویند”.
از زمان اجرای توافق هسته‌ای در اواخر دی ماه ۱۳۹۴ آیت‌الله خامنه‌ای بارها از شیوه اجرای آن و “کارشکنی” طرف‌های دیگر توافق به ویژه آمریکا انتقاد کرده است.
او امروز هم با اشاره به قرار برداشته شدن “یک‌باره” تحریم‌ها بعد از اجرای برجام، پرسیده است چرا اکنون بحث رفع تدریجی تحریم ها مطرح می‌شود.
مذاکره‌کنندگان هسته‌ای و مقام‌های دولتی ایران در ماه‌های گذشته بارها تأیید کرده‌اند که آمریکا در مسیر توافق هسته‌ای “کارشکنی” می‌کند، اما در مجموع از روند اجرای برجام و رفع تحریم‌های هسته‌ای دفاع می‌کنند.
با گذشته شش ماه از اجرای توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی و رفع بخشی از تحریم‌ها، هنوز تجارت خارجی و مبادلات مالی ایران با محدودیت روبرو است و بانک‌های بزرگ اروپایی به دلیل نبود اطمینان و نگرانی هنوز وارد بازار ایران نشده‌اند.
