از توافق اتمی ایران با کشورهای ۵+۱ نه ماه میگذرد، اما انتظارات بسیاری از شرکتهای آلمانی در داد و ستد با این کشور برآورده نشده است. حالا نگاه سرمایهگذاران و صاحبکاران به وزیر اقتصاد آلمان دوخته شده است تا کاری بکند.
زیگمار گابریل، وزیر اقتصاد آلمان هفته آینده به ایران سفر میکند تا در نشست مشترک کمیسیون اقتصادی ایران و آلمان در تهران شرکت کند؛ نشست مشترکی که پس از ۱۵ سال برای نخستین بار برگزار میشود. این دومین سفر گابریل از زمان توافق اتمی است. سفری با این امید که به مناسبات اقتصادی میان دو کشور تکانی داده شود.
هلنه رانگ، رئیس “اتحادیه خاورمیانه و خاور نزدیک” درباره سفر گابریل میگوید، انتظار دارد که وزیر اقتصاد آلمان اقدامی جدی در این زمینه انجام دهد: «هرچه باشد آقای گابریل معاون صدراعظم هم هست.» ولفگانگ ترییر، مدیر بخش تجارت خارجی اتاق صنایع و بازرگانی آلمان نیز به اهمیت سفر گابریل به ایران اشاره کرده است. بهویژه که به گفته او اکنون ماههاست که مقامهای ارشد سیاسی و اقتصادی کشورهای مختلف در حال سفر به ایران و به دنبال قراردادهای میلیاردی هستند.
شرکتهای آلمانی از این موضوع دل خوشی ندارند که آنگلا مرکل به خاطر ملاحظاتی که با اسرائیل دارد، فاصله با ایران را حفظ کرده است. آنهم در شرایطی که فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه و ماتئو رنزی، نخست وزیر ایتالیا میهماندار حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران بودند. شرکتهای آلمانی انتظار دارند که آلمان نیز این علامت را به دولت ایران بدهد که تحکیم مناسبات اقتصادی میان دو کشور اولویت بسیار بالایی دارد.
صاحبکاران و سرمایهگذاران آلمانی در عین حال امیدوارند که یکی دو قرارداد در این سفر امضا شود، حتی اگر دامنه این قراردادها چندان گسترده نباشد.
آنها قرارداد شرکت زیمنس را با شرکت مپنا برای تولید توربینهای گازی و ژنراتورهای تولید برق که چندی پیش امضا شد، به فال نیک گرفتند و آن را به حساب از راه رسیدن قراردادهای بعدی گذاشتند. ولفگانگ ترییر خوشبین است که حجم مبادلات تجاری میان دو کشور که بر اثر تحریمها به شدت کاهش یافته بود، مجددا افزایش یابد و ظرف دو تا سه سال آینده به چهار تا پنج میلیارد یورو برسد، یعنی رقمی معادل سال ۲۰۰۰ میلادی. او امیدوار است که حجم مبادلات تجاری در پنج تا هفت سال آینده به ده میلیارد یورو صعود کند.
موانع پیش رو
اگر چه با شروع سال جدید میلادی، بسیاری از تحریمها علیه ایران برداشته شد، برخی موانع همچنان سرجای خودش باقی است؛ به ویژه مجازاتهایی که در پیوند با مسائل تسلیحاتی در نظر گرفته شدهاند. به همین دلیل نیز موسسه «تجارت و سرمایهگذاری آلمان» به شرکتهای آلمانی هشدار داده است که در نزدیک شدن به ایران محتاط باشند، زیرا ورود در مناسبات تجاری و اقتصادی با موسسات و افرادی که تحریمهای آمریکا شامل حال آنها میشود، با مجازاتهای سنگین روبرو خواهد شد.
یکی ازدلایل مهم که بسیاری از شرکتهای آلمانی را از سرمایهگذاری و امضای قرارداد با شرکتهای ایرانی باز میدارد، نبود ضمانتهای بانکی است. هلنه رانگ میگوید این یک مشکل کلیدی است که باید به سرعت حل شود. بیشتر بانکهای آلمانی از تامین سپرده مالی برای مناسبات با ایران شانه خالی میکنند. برای آنها مسیر تودرتوی مبادلات مالی با ایران هنوز ناروشن است و نمیدانند کدام معامله بیخطر و کدام با ریسک همراه است.
خیلی از تجار امیدوارند که این موضوع نیز با سفر گابریل به تهران حل شود. ایران هنوز باید بدهی خود به بیمه هرمس را که بالغ بر نیم میلیارد یوروست، پرداخت کند. ولفگانگ ترییر میگوید انتظار میرود زمانی که این قدم برداشته میشود، موسسات مالی بیشتری حاضر باشند وارد میدان شوند و بیمه هرمس نیز مجددا ضمانت مبادلات تجاری با ایران را بر عهده گیرد.
یک مسئله نیز باید با آمریکا حل شود. بسیاری از بانکها و شرکتهای آلمانی از ترس مجازاتهای آمریکا خود را از مناسبات تجاری با ایران کنار میکشند. صاحبان صنایع آلمان معتقدند که این موضوع باید در سطح سیاسی میان آلمان و آمریکا حل شود. کاری که هنوز انجام نشده و به همین دلیل نیز نمیتوان انتظار داشت که سفر گابریل به ایران، آغاز فصل طلایی مناسبات اقتصادی میان در کشور را رقم زند.
dw