بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران پس از دیداری چهار جانبه با وزرای نفت عراق، ونزوئلا و قطر در تهران از توافق اخیر عربستان سعودی و روسیه برای رعایت سقف تولید ژانویه حمایت کرده اما تعهدی به محدود کردن تولید نفت ایران نداده است.
به گزارش شانا، خبرگزاری وزارت نفت ایران، آقای زنگنه عصر چهارشنبه ٢٨ بهمن پس از نشست مشترکی با وزیران نفت این سه کشور عضو اوپک گفت: “تصمیمی که گرفته شد برای این که اعضای اوپک و غیر اوپک سقف تولید خود را به منظور تثبیت بازار و بهبود قیمت ها به نفع مصرف کننده و تولیدکننده، نگه دارند مورد حمایت ما نیز هست.”
اما او هیچ قول مشخصی برای حفظ میزان تولید ایران در سطح ماه ژانویه نداد.
او گفت که در جلسه روز 17 فوریه در جریان تحولات نشست روز سه شنبه دوحه با حضور وزیران نفت عربستان، روسیه، قطر و ونزوئلا قرار گرفته است.
ونزوئلا و قطر که بخشی از توافق روز سه شنبه هستند، برای میانجیگری توافقی با ایران و عراق ملاقات می کردند. پیشتر وزیر نفت عراق هم گفته بود که از رعایت سقف تولید حمایت می کند.
آقای زنگنه گفت: “اگر چه این گام نخست است و گام های بعدی نیز باید برداشته شود، اما این آغاز همکاری میان کشورهای عضو و غیر عضو برای بهبود وضعیت بازار جای خوشحالی دارد و ما نیز از هر اقدامی برای تثبیت بازار و بهبود قیمتها حمایت می کنیم.”
او گفت که در جلسه تهران در مورد تلاش ایران برای بازگشت به بازار نفت پس از رفع تحریم ها توضیح داده است: “در این باره با وزیران نفت و انرژی عراق، قطر و ونزوئلا بحث کردیم و آنها با نگاه منطقی به این واقعیت نگاه کردند و من امیدوارم که در آینده با تلاشهایی که آغاز شده در آینده شاهد بهبود وضع بازار باشیم.”
در پی نشست تهران، شرکت کنندگان به جز آقای زنگنه، بدون اظهار نظر آنجا را ترک کردند.
ایران به تازگی پس از رفع تحریم های مرتبط با برنامه اتمی پس از اجرا شدن برجام (برنامه جامع اقدام مشترک میان ایران و قدرت ها که ژوئیه گذشته امضا و در ماه ژانویه اجرا شد) بار دیگر وارد بازار نفت جهانی شده است.
بهای نفت خام از ژوئن ۲۰۱۴ تاکنون حدود ۷۰ درصد افت کرده و از بشکه ای ۱۱۶ دلار به حدود ۳۰ دلار رسیده است. این وضع ناشی از افت اقتصاد جهانی و تولید مازاد نفت است.
توافقی که روز سه شنبه در دوحه انجام شد با هدف بالا بردن قیمت نفت صورت می گیرد.
اما حتی ثابت نگه داشتن میزان تولید در سطح ماه ژانویه به تولیدکنندگان اجازه می دهد حجم زیادی نفت صادر کنند.
قیمت نفت برنت پس از سقوط در روز سه شنبه و اوایل چهارشنبه، بشکه ای ۵.۷ درصد رشد کرد و به ۳۴ دلار رسید. نفت خام آمریکا ۵ درصد افزایش یافت و به ۳۰.۵۰ دلار رسید.
تحلیلگران اف جی ای گفتند: “اقدام تازه برای ثابت نگه داشتن تولید در سطح ماه ژانویه تفاوت کمی در توازن کلی عرضه و تقاضا در سال جاری ایجاد می کند و برای فروش ۶۰۰ هزار بشکه مازاد روزانه که برای این سال پیش بینی می شود کافی نیست.”
درخواست غیرمنطقی
پیش از نشست روز چهارشنبه تهران گزارش شد که فرستاده ایران در اوپک گفته است که “غیرمنطقی” است ایران به توافق سه شنبه برای ثابت نگه داشتن تولید بپیوندد.
به گزارش روزنامه شرق مهدی عسلی گفت که ایران تولید را تا زمانی که به پیش از دوره تحریم ها برسد افزایش خواهد داد.
او گفت: “درخواست ثابت نگه داشتن سطح تولید نفت ایران غیرمنطقی است. وقتی ایران تحت تحریم بود، بعضی کشورها تولید خود را بالا بردند و باعث افت بهای نفت شدند.”
او افزود: “چطور می توانند انتظار داشته باشند ایران اکنون همکاری کند و بهای آن را بپردازد؟”
پال استیونز از موسسه امور بین المللی رویال در چتهم هاس و کارشناس بازارهای نفت گفت: “پیش از تحریم های سال ۲۰۱۲ ایران روزانه حدود ۴.۴ میلیون بشکه نفت تولید می کرد. درست پیش از رفع تحریم ها در اواسط ژانویه، این کشور روزانه حدود ۲.۸ میلیون بشکه تولید می کرد.”
“مقام های ایرانی قبلا گفته اند که مایلند تولید را در سه ماه آینده به روزانه ۴ میلیون بشکه افزایش دهند. به نظر من این رقم خیلی خوشبینانه است، اما هر افزایشی بر مشکل اضافه تولید (در بازار جهانی) خواهد افزود.”
آقای استیونز گفت که توافق روسیه و عربستان “اصلا هیچ اعتباری ندارد” و یک حرکت استراتژیک از سوی عربستان سعودی است.
او اشاره کرد که روسیه – که عضو اوپک نیست – به توافق های پیشین در مورد میزان تولید عمل نکرده است.
سباستین مارلیر تحلیلگر در “اکونومیست اینتلیجنس یونیت” هم گفت به اعتقاد او سعودی ها در حال یک بازی هوشمندانه هستند: “نشان می دهد که آنها مایل به همکاری هستند و با لجاجت به استراتژی دردآور اشباع بازار برای کنار زدن تولیدکنندگانی که نفت را با هزینه بیشتر تولید می کنند نچسبیده اند.”
به گفته او این استراتژی “بار مسئولیت خودداری از کاهش تولید را به گردن رقیب اصلی آن یعنی ایران می اندازد.”
او افزود: “در نهایت، این کشور وضعیت جاری را در جریان گفتگوها حفظ می کند، در نتیجه همچنان فشار بر تولیدکنندگان نفت شیل و سایر تولیدکنندگانی که خارج از اوپک در تقلا هستند را حفظ می کند.”
bbc
