رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا، می گوید که آمریکا در صورتی به پایبندی به توافق اتمی میان ایران و قدرت ها، برجام، ادامه خواهد داد که این موافقتنامه تغییر کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز او در مصاحبه ای با شبکه فاکس نیوز گفت که به خصوص بندهای موسوم به “غروب” که براساس آن بعضی از محدودیت های ایران به مرور زمان برطرف می شود مایه نگرانی آمریکاست.
او گفت: “اگر قرار است به توافق ایران پایبند بمانیم باید تغییراتی در آن داده شود. به روشنی بگویم که “بندهای غروب” راه مناسبی برای حرکت به جلو نیست. به زبان ساده… انداختن مسئولیت به گردن آیندگان است.”
روز دوشنبه ژان ایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه، در واکنش به چنین نگرانی هایی، پیشنهاد مذاکراتی برای تقویت این توافق بعد از پایان دوره ده ساله آن در سال ۲۰۲۵ میلادی را داد.
آقای تیلرسون ساعاتی پس از آن صحبت می کرد که دونالد ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد و در حضور رهبران بسیاری از کشورهای جهان گفت: “نمی‌تواند اجازه دهد این “رژیم جنایتکار” به فعالیت‌های بی‌ثبات کننده خود در منطقه ادامه دهد و بر توان موشکی خود بیفزاید”.
رئیس جمهور آمریکا درباره ایران و توافق هسته‌ای با این کشور، یک بار دیگر از “یک طرفه” بودن و “بد بودن” این توافق سخن گفت و اضافه کرد: “ما نمی‌توانیم به توافقنامه پایدار بمانیم، اگر پوششی باشد برای ساخت یک برنامه هسته‌ای”.
یک شب پیشتر حسن روحانی رئیس جمهور ایران در مصاحبه با کریستن امانپور از شبکه سی ان ان گفت که اگر آمریکا از برجام خارج شود هزینه سنگینی خواهد داد.
او گفت: “برجام یک تعهد چند جانبه بین المللی و مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل است. خروج از این تعهد هزینه بسیار سنگینی برای آمریکا خواهد داشت. فکر نمی‌کنم آمریکایی‌ها این هزینه سنگین را تحمل بکنند، برای یک کاری که کاملاً برای آنها بی‌خاصیت خواهد بود. خروج آنها از برجام هیچ خاصیتی برای آنها ندارد اما در عین حال اعتماد جهانی را نسبت به آمریکا به طور کلی از بین خواهد برد.”
آمریکا هفته پیش تعلیق تحریم های ایران براساس برجام را تمدید کرده بود.
آقای روحانی گفت که کشورش آماده است به خروج آمریکا واکنش نشان دهد.
او گفت: “از آنجایی که فعالیت‌ها و برنامه‌های آقای ترامپ تا حدی غیرقابل پیش‌بینی است، بنابراین ما هم برای آن شرایط پیش‌بینی‌های لازم را انجام داده ایم.”
“گزینه های مختلفی را در برابر این موضوع در اختیار خواهیم داشت. اگر آمریکا از برجام خارج شود. برای این کار برنامه‌ریزی و فکر شده که چه اقداماتی انجام خواهیم داد. بنابراین اگر چنین چیزی اتفاق بیفتد به سرعت اقدامات ایران را دنیا شاهد خواهد بود. ایران اگر بخواهد برگردد به شرایط قبل از برجام، در عرض چند روز این کار انجام خواهد شد.”
یک روز پیش از او رهبر ایران هشدار داده بود: “ملت ایران محکم ایستاده و هر حرکت غلط نظام سلطه در قضیه برجام، با عکس العمل جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد.”
بنابه گزارش ها آقای ترامپ روز دوشنبه در جریان دیدار خود با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در نیویورک، گفته بود به زودی در مورد توافق هسته ای ایران و قدرت های جهانی تصمیم خواهد گرفت.
او بارها از برجام انتقاد کرده و آن را توافقی بد خوانده است.
رئیس جمهور آمریکا در نطق روز سه شنبه در مجمع عمومی برجام را برای آمریکا “مایه شرمساری” خواند.
بعد از این اظهار نظر بسیاری از ناظران نتیجه گیری کردند بعید است او در توافقی بماند که آن را با این عبارات توصیف می کند.
آقای تیلرسون روز یکشنبه در مصاحبه ای با شبکه سی بی اس یک بار دیگر گفته بود ایران به متن برجام متعهد است اما روح آن را نقض می کند. او از جمله به برنامه موشکی ایران اشاره داشت.
دولت ترامپ ماه پیش در روز ۱۸ ژوییه برای دومین بار تایید کرد که ایران به توافق اتمی که دو سال پیش با قدرت ها امضا کرد پایبند بوده است.
اما رسانه های آمریکایی گزارش دادند که آقای ترامپ با اکراه و پس از اصرار بعضی مقام های ارشد دولت حاضر به تایید پایبندی ایران به برجام شد.
به گزارش نیویورک تایمز آقای ترامپ بار قبل هم نمی خواست پیروی ایران از برجام را تایید کند اما اعضای ارشد دولتش او را قانع کردند تا زمان تنظیم یک استراتژی تازه برای رسیدگی به مشکل ایران چنین کند.
خبرگزاری رویترز روز ۱۲ سپتامبر در گزارشی به نقل از شش مقام فعلی و سابق آمریکایی نوشت آقای ترامپ در حال ارزیابی استراتژی جدیدی علیه نیروهای تحت حمایت ایران در عراق و سوریه و همچنین مقابله با برنامه موشکی بالستیک ایران است.
به گزارش رویترز، جیم ماتیس، وزیر دفاع، رکس تیلرسون، وزیر خارجه، هربرت ریموند مک‌مستر، مشاور امنیت ملی آمریکا و چند مقام بلندپایه این کشور از جمله پیشنهادکنندگان این طرح بوده‌اند.
بر اساس توافق جامع اتمی، برجام، که در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما٬ میان ایران و شش قدرت جهانی به دست آمد ایران برخی از محدودیت‌های موقت را در برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود پذیرفت.
این محدودیت‌ها پس از پایان تاریخ پیش‌بینی شده در توافق برجام که عمده آن ۱۰ ساله است٬ پایان می‌یابد و سپس برنامه اتمی ایران مطابق قوانین آژانس همانند دیگر کشورها به صورت عادی ادامه پیدا می‌کند.
bbc
