Art, Movies

جشنواره فیلم های ایرانی در پراگ؛ ستایش چک‌‍‎ها از سینمای ایران

جشنواره پراگ-Persian Herald-Australia

“جشنواره فیلم های ایرانی” در پراگ، یکشنبه شب، پانزدهم ژانویه، با اهدای جایزه خود به فیلم والدراما ساخته عباس امینی به کار خود پایان داد.

این جشنواره که به مدت شش روز در مرکز جمهوری چک برگزار شد، طی هفته آینده به مدت دو روز در شهر برنو و سه روز هم در شهر براتیسلاوا پایتخت اسلواکی ادامه خواهد داشت.

“جشنواره فیلم های ایرانی” که به ششمین دوره خود رسیده، هر سال رشد قابل توجهی را تجربه کرده و از سوی تماشاگران چکی هر بار با اقبال بیشتری روبرو شده، تا آنجا که تماشاگران تقریباً در همه نمایش ها با تالاری پر به استقبال فیلم های ایرانی رفتند.

این جشنواره که با بودجه خصوصی برگزار می شود، با چاپ بروشوری دو زبانه (انگلیسی و چکی)، دعوت گسترده از سینماگران ایرانی داخل و خارج از کشور برای جلسات پرسش و پاسخ، بخش مسابقه با داوران شناخته شده و نمایش بیست و پنج فیلم کوتاه و بلند در برنامه امسال خود، به نظر می رسد به جدی ترین و بزرگ ترین جشنواره فیلم های ایرانی در خارج از کشور بدل شده است.

والدراما؛ واقعیت در برابر رویا

داوران بخش مسابقه امسال شامل رخشان بنی اعتماد، رونالد برگان(منتقد) و یان ماکولا(تهیه کننده) از میان ده فیلم بخش مسابقه، فیلم والدراما را به عنوان بهترین فیلم جشنواره امسال برگزیدند.

رونالد برگان به هنگام اهدای جایزه گفت برای انتخاب بهترین فیلم از میان ده فیلم این بخش نیاز به مشاجره زیادی داشته اند. او گفت این فیلم ها اصالت سینمای ایران را ثابت می کنند و به شوخی ادامه داد:”من هیچ وقت به ایران نرفته ام، ولی بر اساس موضوع فیلم ها، فکر نمی کنم خیلی دلم بخواهد که به ایران بروم.”

والدراما اولین ساخته عباس امینی که نخستین بار در جشنواره برلین نمایش داشت، داستان پسر نوجوانی را روایت می کند که شبیه کارلوس والدراما، فوتبالیست معروف کلمبیایی است طی حوادثی مجبور می شود به تهران بگریزد.

رخشان بنی اعتماد 
رخشان بنی اعتماد، عضو هیئت داوران جشنواره بود

والدراما فیلم مستقل کم خرجی است که شخصیت اصلی اش را در بستر اجتماعی که حضوری قاهر و سرد دارد بررسی می کند. فیلم مرز کودکی و بزرگسالی را می کاود و دوربین بی تاب فیلمساز سعی دارد در مرز رویای ذهنی و واقعیت تلخ زندگی، جزئیات به یادماندنی ای را در کنار داستان ساده اش ثبت کند.

مجید برزگر تهیه کننده و تدوین گر فیلم که در این جشنواره حضور داشت این جایزه را دریافت کرد و ضمن تشکر از برگزار کنندگان جشنواره به دلیل توجه به فیلم های مستقل گفت:”هیات داوران با مهربانی این جایزه را به این فیلم اهدا کردند، اما همه فیلم هایی که اینجا هستند به هر حال لیاقت این جایزه را داشتند. این انتخابی است که می تواند کمک کند به ادامه مسیر این کارگردان جوان.”

بخش مسابقه

اژدها وارد می شود ساخته مانی حقیقی دیگر فیلمی بود که اولین نمایش خود را در جشنواره برلین تجربه کرده بود اما برخلاف والدراما، نسبتی با واقعیت ندارد در حالی که به طرز غریبی می خواهد واقعی جلوه کند: از ادعای “بر اساس داستانی واقعی” – که نوعی بازی است با تماشاگر- تا صحنه های مصاحبه ای که در میانه فیلم گنجانده شده اند تا حالتی مستند به آن بدهند، اما همه غیر واقعی هستند و فقط قرار است بازی ای فرمی خلق کنند که به رغم جذابیت های ساختاری- و تصاویر دیدنی- فیلم در نهایت به عمق نمی رسد.

فروشنده اصغر فرهادی که دو جایزه جشنواره کن امسال را در کارنامه دارد و در فهرست انتظار بهترین فیلم خارجی زبان اسکار هم هست، اولین نمایش خود در جمهوری چک را در این جشنواره تجربه کرد: تجربه شگفت انگیز دیگری از اصغر فرهادی که به عنوان فیلمسازی مولف، دغدغه های خود را در باب مفهوم اخلاق و قضاوت پرورش می دهد و این بار آن را با تئاتری که با تار و پود قصه پیوند دارد می آمیزد و در نهایت سیر سقوط یک انسان(تا پیش رفتن در حد یک بازجو) را با تماشاگر قسمت می کند.

ممیرو[در زبان لری به معنی نامیرا]، ساخته هادی محقق، فیلم شگفت انگیز دیگری است که به حق جایزه اول جشنواره بوسان را از آن خود کرد. ممیرو تجربه تصویری غریبی است که در طول تمام فیلم تنها از پنج دقیقه دیالوگ بهره می برد و باقی، تصاویر زیبایی است در خدمت نمایش بی پرده درد و رنج؛ فیلمی ضد قصه که به یک تجربه بصری ناب بدل می شود. هادی محقق در این جشنواره حضور داشت و در دو بار نمایش فیلم به سوالات تماشاگرانی که غالباً درباره صحنه های تاثیرگذار فیلم با حضور حیوانات می پرسیدند، پاسخ داد.

ناهید (آیدا پناهنده)، خشم و هیاهو(هومن سیدی) و من (سهیل بیرقی) به همراه سه فیلم از سینماگران ایرانی خارج از کشور بخش مسابقه امسال را کامل کردند: بابک انوری با فیلم بریتانیایی پرسرو صدایش با عنوان “زیر سایه” در ژانر وحشت، داستانی بر اساس حضور جن را به دوران جنگ ایران و عراق متصل می کند تا آشکارا نمادی از وضعیت موجود باشد، در نهایت اما به نظر می رسد این فیلم بیش از ارزش هایش مورد تحسین واقع شده است.

فروشنده 
حق نشر عکسGETTY IMAGESفروشنده دو جایزه از جشنواره فیلم کن به دست آورد

بودکین راس ساخته کاوه مدیری، در روایت احوال یک ایرانی در یک شهر کوچک، قصه ای را در باره قضاوت های سطحی با ساختاری مستندگونه روایت می کند اما در نهایت با پایانی غیرقابل باور، به خشونتی می رسد که تمام باورهای بنا شده فیلم را خود ویران می کند.

رویاهای رادیویی فیلم سردی است ساخته بابک جلالی که به زبانی طنز زندگی مهاجران ایرانی را با ساختاری با فاصله با تماشاگر قسمت می کند.

سایر بخش ها

در بخش سینمای مستند فیلم تحسین شده رویاهای دم صبح ساخته مهرداد اسکویی با حضور خود فیلمساز به نمایش درآمد؛ همین طور آثار دیگری نظیر “عروسی: یک فیلم” ساخته محمدرضا فرزاد که زندگی شخصی خود فیلمساز را دستمایه کار قرار می دهد.

در بخش نمایش های ویژه فیلم “مثل یک عاشق” ساخته عباس کیارستمی به یاد او در اختتامیه به نمایش درآمد و فیلم خواب تلخ ساخته محسن امیریوسفی هم نمایش ویژه جداگانه ای داشت.

در بخش دیگری به نام “شب فیلم های افغان” هم دو فیلم گرگ و گوسفند ساخته شهربانو سادات و سونیتا ساخته رخساره قائم مقامی(درباره یک خواننده رپ افغان) به نمایش درآمد.

محمد عبدی bbc