جلوگیری از اکران فیلم خانه پدری به دلیل اعتراض نمایندگان مجلس از موضوع‌های بحث برخی رسانه‌های ایران است. برخی موافقان اکران خانه پدری می‌پرسند چرا نمایندگان مجلس در تصمیم‌گیری‌های وزارت ارشاد دخالت می‌کنند.
خبرگزاری ایسنا ۲۶ آذر (۱۷ دسامبر) به نقل از سازمان سینمایی ایران که متولی امور سینمایی وزارت ارشاد است نوشته بود که فیلم “خانه پدری” از ۸ دی ماه (۲۹ دسامبر) “بدون هیچ تغییری” با رعایت شرط سنی برای مخاطبان بالای ۱۶ سال در گروه سینمایی هنر و تجربه در سراسر ایران اکران خواهد شد. این فیلم پیش از این توقیف شده بود.
اما روز چهارشنبه ۳ دی / ۲۴ دسامبر خبرگزاری فارس به نقل از نایب رئيس کمیسیون فرهنگی مجلس نوشت که “خانه پدری” اکران نمی‌شود. مرتضی آقا تهرانی به فارس گفت: «مجلس درباره فیلم “خانه پدری” نظر دارد و محتوای آن را مناسب نمی‌داند و معتقد است این فیلم نباید از امتیاز اکران استفاده کند.»
آقا تهرانی افزود: «در صحبت‌هایی که با مسئولین ارشاد داشتیم نگرانی کمیسیون فرهنگی به آنها منتقل شد و نتیجه عدم اکران این فیلم خواهد بود.»
آقا تهرانی همچنین گفت که برخی مسئولین ارشاد “دغدغه‌های مشابهی با مجلس دارند” اما گاه چون رودررو با هنرمندان قرار می‌گیرند، ملاحظاتی می‌کنند.
موافقان و مخالفان
معترضان به اکران فیلم “خانه پدری” این فیلم را “مروج خشونت”، “ضد ایرانی” و “ضد اسلامی” می‌نامند. از جمله “مشرق نیوز” می‌نویسد: «ایرانی جماعت اجازه نمی‌دهد فیلمی که به ایرانی بودنش یا مسلمانی‌اش توهین کند حتی در یک سینما اکران شود و حتی روی یک نفر تاثیر بگذارد. همین‌ها هم باعث می‌شود همان جماعت متعهد و دلسوزی که به جای نهادهای نظارتی بی‌هیچ نفع مادی و غیرمادی بر فیلم‌ها نظارت می‌کنند دوباره وارد میدان شوند.»
اما موافقان اکران فیلم که بیش از همه در صف هنرمندان هستند، از “خانه پدری” به عنوان یک فیلم اجتماعی مؤثر و بازتاب‌دهنده واقعیت جامعه ایران سخن می‌گویند.
در بحث‌ها به نظر می‌رسد که موضوع بیش از هر چیز بر سر صحنه نخست این فیلم باشد.
داستان فیلم
“خانه پدری” فیلمی انتقادی اجتماعی است که موضوع “قتل‌های ناموسی” و ستم بر زنان در جامعه ایران را مطرح می‌کند. داستان فیلم اتفاق‌هایی است که برای یک خانواده در یک خانه قدیمی در شش دهه، از ۱۳۰۸ (اواخر دوره قاجار) تا ۱۳۷۹، رخ می‌دهد. داستان حول زندگی مردی بنام “محتشم” می‌چرخد، از ۱۵ تا ۸۰ سالگی او.
در زمان قاجار در یک خانواده سنتی پدر خانواده با استناد به صحبت‌های برادرش به دختر جوانش شک می‌کند که با پسری ارتباط داشته است. پدر به تشویق برادرش و به کمک پسرش محتشم دخترش را می‌کشد و او را در اتاقی در خانه دفن می‌کند. محتشم همواره در مرگ خواهر بزرگترش خود را مقصر می‌داند.
صحنه‌ای که کشتن دختر جوان به دست پدر و برادرش را نشان می‌دهد نخستین صحنه فیلم است.
به گزارش خبر آنلاین، کیانوش عیاری فیلم “خانه پدری” را بر پایه تجربه‌ای ساخته که سال‌ها پیش در اهواز داشته و او را بسیار متاثر کرده بوده است. به گفته عیاری، در سال ۱۳۵۵ “دخترکی که در اهواز زندانی بود با گذراندن دوران محکومیت خود، از مسئولان وقت زندان خواست که او را آزاد نکنند، زیرا می‌دانست پشت درهای زندان پدر و برادرانش منتظرند تا او را مثله کنند. اما مسئولان زندان به این درخواست او توجهی نکردند و دخترک آزاد شد تا دوباره و این بار به دست پدر و برادرانش اسیر شود. آنها او را داخل گونی می‌اندازند و به داخل رودخانه کارون پرتابش می‌کنند تا کوسه‌ها او را تکه و پاره کنند”.
کیانوش عیاری متولد ۱۳۳۰ در اهواز است. او فعالیت سینمایی خود را با ساختن فیلم‌های ۸ میلی‌متری آغاز کرد و سپس به فیلمسازی حرفه‌ای روی آورد. “شبح کژدم”، “آبادانی‌ها”، “بودن یا نبودن” از جمله فیلم‌های موفق اوست.
عیاری در کارنامه خود سریال “روزگار قریب” و فیلم‌های سینمایی مجوز نگرفته زیادی دارد.
حمایت آغازین نیروی انتظامی از ساخت فیلم
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی بخشی از هزینه ساخت فیلم “خانه پدری” را متقبل شده بود اما پس از اتمام و نمایش فیلم در جشنواره ونیز از مخالفان اکران آن شد.
کیانوش عیاری در مصاحبه با خبرگزاری “تسنیم” گفته است که در سال ۱۳۸۷ “داور جشنواره پلیس بوده و در آنجا سردار احمدی مقدم فرمانده نیروی انتظامی از او می‌پرسد چرا سینمای ایران فیلمی درباره قتل‌های خانوادگی نمی‌سازد”. این پرسش عیاری را به یاد تجربه‌اش در اهواز می‌اندازد و او را برمی‌انگیزد تا این موضوع را در کانون یکی از فیلم‌هایش قرار دهد.
اما نیروی انتظامی از خشونتی که در صحنه اول فیلم به نمایش گذاشته شده بود ابراز نارضایتی می‌کند. پس از موفقیت فیلم در جشنواره ونیز اختلاف با نیروی انتظامی شدت می‌یابد. ناجا با اکران فیلم در ایران مخالفت می‌کند.
پس از آن نیروی انتظامی اعلام می‌کند حاضر است سهم خود را واگذار کند و اگر وزارت ارشاد اجازه اکران بدهد مخالفتی با پخش آن ندارد. بدین ترتیب کیانوش عیاری برای اکران فیلم خود دیگر تنها با وزارت ارشاد روبرو می‌شود.
“مجلس رسیدگی به فیلم را به نهاد مربوطه بسپارد”
خبرگزاری “ایلنا” نظرات چند هنرمند را در رابطه با جلوگیری از اکران “خانه پدری” منتشر کرده است.
ابوالحسن داوودی، رئیس شورای صنفی نمایش، معتقد است که درگیری بر سر “خانه پدری” نوعی درگیری سیاسی است و در اصل در کار وزارت ارشاد دخالت می‌کنند.
او می‌گوید: «باید فکری برای اختیارات نهادهای قانونی شود. اگر نهادهایی مانند وزارت فرهنگ وارشاد دارای مشروعیت هستند، قانون جایگاه‌شان را مشخص کرده و همه موظف به رعایت تصمیمات اتخاذ شده ازسوی آنها هستند، این شرایط موازی و مته به خشخاش گذاشتن‌ها بی‌معنی است.»
داوودی می‌گوید که نمایندگان مجلس باید به وظایفی دیگر رسیدگی کنند و رسیدگی به وضعیت فیلم‌ها را به نهاد مربوطه واگذار کنند.
پوران درخشنده، کارگردان، نیز معتقد است که “دخالت ازسوی نهادهای دیگر اجازه نمی‌دهد وزارت فرهنگ و ارشاد به دغدغه اصلی‌اش یعنی هنر و فرهنگ برسد. در مورد خانه پدری هم، زمانی‌که فیلم پروانه نمایش گرفته دلیلی برای عدم نمایش وجود ندارد”.
همچنین همایون اسعدیان، کارگردان، می‌گوید از دیدن “خانه پدری” لذت برده و اعتقادی به “ضد ایرانی” بودن فیلم ندارد. او می‌گوید اگر هر انتقادی از سنت‌ها و مسائل خرافی با مخالفت روبرو شود، دیگر در باره هیچ موضوعی نمی‌توان فیلم ساخت.
او می‌افزاید: «وزارت ارشاد را تعطیل کنند و دوستان در مجلس وظایف وزارتخانه را عهده‌دار شوند تا ما هم تکلیف‌مان را بدانیم.»
همه هنرمندان تاکید می‌کنند که اگر مشکل بر سر صحنه نخست فیلم است قرار دادن محدودیت سنی برای فیلم، این مشکل را حل می‌کند.
“خانه پدری” در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد در ایران اکران نشد. این فیلم سال گذشته پس از روی کار آمدن حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور در بخش خارج از مسابقه جشنواره فیلم فجر نمایش داده شد.
نمایندگان اصولگرای مجلس شورای اسلامی با اکران هشت فیلم در ایران مخالفت کرده‌اند که یکی از آنها “خانه پدری” است. “آشغال‌های دوست داشتنی” (محسن امیریوسفی)، “خیابان‌های آرام” و “پاداش” (کمال تبریزی)، “عصبانی نیستم” (رضا درمیشیان)، “گزارش یک جشن” (ابراهیم حاتمی‌کیا)٬ قصه‌ها (رخشان بنی اعتماد) و “صد سال به این سال‌ها” (سامان مقدم) فیلم‌های دیگر فهرست فیلم‌های در بند هستند.
